Tímarit Máls og menningar - 01.03.2014, Blaðsíða 44

J ó n Ó s k a r S ó l n e s
44 TMM 2014 · 1
Sigiriya. Ferðamennska hafði dvínað mjög á þessu svæði vegna nálægðar
við yfirráðasvæði Tamílatígra. Eftir vopnahléið 2002 fór hins vegar í hönd
mikill uppgangstími í ferðaþjónustu enda voru átök sem hægt væri að nefna
alvarlegt brot á vopnahléinu fátíð á þessum slóðum. Það tók um fjórar
klukkustundir að aka frá höfuðborginni Colombo til Anuradhapura og var
umferðin einatt mikil og fjölskrúðug. Þar ægði í raun og veru öllu saman,
en hættulegustu og ósvífnustu farartækin voru langferðabílarnir, kjaftfullir
af fólki með pinkla sína og pjönkur. Rútubílstjórarnir voru yfirleitt ungir
menn í akkorðsvinnu, þeim mun hraðar sem þeim tókst að aka milli staða
þeim mun betur var þeim borgað. Afleiðingin varð sú að þeir skeyttu engu
um aðra umferð, héldu sig á miðjum vegi og þegar birtist rúta framundan
var ekkert annað að gera en að koma sér eins langt út í vegarkant og auðið
var. Á stundum gerðist það að rúturnar óku yfir fólk í skeytingarleysi, oftast
voru það eldri og svifaseinni fótgangandi vegfarendur sem náðu ekki að
forða sér, eða börn sem áttuðu sig ekki á hættunni. Slíkur hörmulegur endir
á hraðakstrinum gat haft í för með sér hrikalegar afleiðingar fyrir rútubíl-
stjórann. Ófáar sögur birtust í blöðum af voðalegum uppákomum þar sem
banaslys hafði leitt til uppþota viðstaddra og mörg dæmi voru á Srí Lanka
um að rútubílstjórar væru hreinlega dregnir af trylltum múgnum út úr lang-
ferðabílum sínum skammt frá slysstað og gengið í skrokk á þeim. Í verstu
tilvikum voru þeir jafnvel grýttir eða skornir til ólífis.
Fjórhjólajeppar lögreglu, hers og hjálparstofnana voru næstir í gogg-
unarröðinni, síðan komu traktorar, því næst þríhjólabílar, þar á eftir naut-
gripir, hundar og önnur dýr, en minnstan rétt virtust fótgangandi eiga, sama
og engan. undir kvöld var reyndar hættulegt að vera á ferð inni í miðju
landi vegna fíla sem gengu stundum makindalega yfir veginn og sáust frekar
illa í rökkrinu. Árekstur við fíl var ávísun á dauða beggja, bílstjórans og
skepnunnar.
***
Við Anuradhapura eru mörg stórfengleg búddhahof og risavaxnar búddha-
styttur prýða fjallshlíðar víða. Norður af borginni fer heldur að draga úr
umferð en þaðan er einn og hálfur tími til Vavuniya. Norræna friðargæslu-
liðið hafði svæðisskrifstofu í Vavuniya sem er bær svo að segja í miðjum
frumskógi. Landher Srí Lanka hafði þar mikinn mannfjölda og viðbúnað
enda skammt í víglínuna norður í Omahai. Í Vavuniya var líka öflug bæki-
stöð flughersins en þaðan var reglulega flogið ómönnuðum njósnavélum til
að kanna hugsanleg skotmörk og liðssöfnuð Tamílatígra norður í Vanní.
Þrátt fyrir miklar bækistöðvar stjórnarherjanna í Vavunyia var stundum
sagt að þeir réðu í raun aðeins ferðinni á daginn, eftir myrkur tækju liðs-
menn Tamílatígra við stjórn og færu sínu fram. Þótt öðru væri haldið fram af
stjórnvöldum á Srí Lanka sýndust Tamílar vera í meirihluta íbúa í Vavuniya,