Tímarit Máls og menningar


Tímarit Máls og menningar - 01.11.2014, Síða 22

Tímarit Máls og menningar - 01.11.2014, Síða 22
Þ o r va l d u r G y l fa s o n 22 TMM 2014 · 4 Kvikmyndir og stjórnmál Þorvaldur: Uppreisnin á Ítalíu árin eftir 1990, kennd við hreinar hendur (ít. mani pulite), átti kvikmyndum mikið að þakka. Fjölmiðlarnir voru flestir á bandi flokkanna og horfðu mestmegnis í hina áttina, meðan stjórn mála­ stéttin stal öllu steini léttara. Kvikmyndagerðarmenn létu færið sér ekki úr greipum ganga. Myndir þeirra opnuðu augu margra fyrir spillingunni, einnig hér heima. Viðurnefnin Kolkrabbinn og Smokkfiskurinn, sem festust við helmingaskiptasamsteypurnar hér heima, eru sótt í þessar ítölsku myndir. Hvers vegna fylgdu íslenzkir kvikmyndagerðarmenn ekki í fótspor ítalskra kollega sinna? Hvað hefði þurft til þess? Hefði það getað hjálpað hér eins og þar? Þráinn: Ég er nokkuð viss um að Shakespeare hafði á réttu að standa þegar hann sagði: „Penninn er máttugri en sverðið.“ Í þeirri trú hef ég leitt fram líf mitt og sé ekki eftir neinu í því sambandi. Hins vegar hefur mér orðið ljóst að þegar maður ber saman áhöld eins og „penna“ og „sverð“ og gagnsemi þeirra og afköst við þjóðfélagsbreytingar er enginn vafi á því að sverðið er mun fljótvirkara en penninn. Það er sverðið sem vinnur flestar orusturnar, en það er penninn sem vinnur hina smáu og vart sjáanlegu sigra á friðartímum án lúðraþyts og hetjudýrkunar. Ekki ætla ég að taka að mér að mæla fyrir munn Shakespeares, en ég held að þegar hann var að tala um pennann hafi hann einfaldlega átt við öll þau tæki sem nothæf eru til að tjá og útbreiða mannlega hugsun á öllum tímum. Jafnvel snjallsíma. Þjóðfélagsleg þátttaka listamanna er ekki í tísku nú um stundir og flestir listamenn telja það fyrir neðan sína virðingu að taka þátt í argaþrasi líðandi stundar. Ég geri enga athugasemd við þessa afstöðu, en hvað mig sjálfan varðar þá er þjóðfélagsleg þátttaka ekki fyrir neðan mína virðingu. Mér finnst það beinlínis skylda mín að reyna að skilja og skilgreina umhverfi mitt með öllum ráðum og aðferðum sem eru mér tiltæk. Þorvaldur: Bretar og Bandaríkjamenn standa sig einnig vel við pólitíska kvikmyndagerð og veita ríkjandi öflum enga afslætti. Hvernig metur þú sannsögulegt heimildargildi sjónvarpsmynda eins og House of Cards? – sem nú hefur verið endurgerð í bandarískri útgáfu. Ekki verður um þessar myndir sagt, að þær reiði spaugið í þverpokum, og það verður reyndar ekki sagt um ítölsku myndirnar heldur. Eru þessar myndir allar kannski of alvar­ legar? Þráinn: Pólitísk kvikmyndagerð hefur gegnum tíðina haft gífurleg áhrif, en nú er runnið upp svo mikil velsældarskeið á Vesturlöndum að við viljum heldur sjá baráttu við vond tröll utan úr geimnum en einhverjar prédik­ anir um félagslegt óréttlæti. Í bókum og sjónvarpsþáttum eins og SPILA­ BORGINNI og öðrum slíkum er höfuðáherslan ekki á þjóðfélagsmál heldur snúast þættirnir um hversu mikil og spennandi óféti séu á kreiki í stjórn­ málum og ýmis fantabrögð og svik sem hafa verið í vopnabúri stjórnmála­
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104
Síða 105
Síða 106
Síða 107
Síða 108
Síða 109
Síða 110
Síða 111
Síða 112
Síða 113
Síða 114
Síða 115
Síða 116
Síða 117
Síða 118
Síða 119
Síða 120
Síða 121
Síða 122
Síða 123
Síða 124
Síða 125
Síða 126
Síða 127
Síða 128
Síða 129
Síða 130
Síða 131
Síða 132
Síða 133
Síða 134
Síða 135
Síða 136
Síða 137
Síða 138
Síða 139
Síða 140
Síða 141
Síða 142
Síða 143
Síða 144
Síða 145
Síða 146
Síða 147
Síða 148
Síða 149
Síða 150
Síða 151
Síða 152

x

Tímarit Máls og menningar

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Tímarit Máls og menningar
https://timarit.is/publication/1109

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.