Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar - 01.01.2020, Blaðsíða 56
„FóLK Í FELDKLæðUM“
55
Í þessu samhengi má einnig velta fyrir sér enn annarri nýlegri frétt sem
greindi frá lundaveiðiferð sjónvarpskokksins gordons Ramsey til Vest-
mannaeyja. Reyndist ferðin allmikil áskorun fyrir kokkinn sem féll fram af
kletti og endaði í sjónum. Af fréttinni er ekki annað að skilja en að Ramsey
hafi verið nokkuð brugðið en jafnframt lýsir hann ferðinni sem mikilli hetju-
dáð. Ramsey lýsir í fréttinni nokkuð hetjulegri viðureign sinni við lundann
og síðan samskiptum við eiginkonu sína í kjölfarið, sem af fréttinni að
dæma, var alls ekki sátt við þetta glæfraspil eiginmannsins.14 Í samtímanum
er greinilega veiðiskapur, sem áður, tengdur við karlmennsku, hreysti og
hetjuímyndir en einnig má sjá af þessum dæmum hvernig lundanum tekst að
binda saman ólíka hópa og menningu, þvert á landamæri. Í hinum síkviku
hnattrænu tengslum samtímans leikur hann margslungið hlutverk, sem
minjagripur og safngripur en einnig vinsæl og eftirsótt bráð fyrir „ævin-
týraferðamenn“ samtímans. Í þessu samhengi má þó geta þess að lundinn
er raunar friðaður samkvæmt íslenskum lögum nr. 64/1994 um vernd, friðun
og veiðar á villtum fuglum og villtum spendýrum, sem vekur auðvitað upp
ákveðnar spurningar í tengslum við sportveiðar af þessu tagi.15
Sjálfbærar lundaveiðar hafa þó löngum tíðkast á Íslandi, til dæmis í eyj-
unum við Breiðafjörð og í Vestmannaeyjum. Á vefnum Heimaslóð er greint
frá því að fyrsta fuglaveiðisamþykktin er varðar Vestmannaeyjar sé frá 16. júlí
1895. Athyglisvert er að samkvæmt samþykktinni var lundi alfriðaður, það er
að segja í þeim veiðieyjum, er venja var að liggja við í, að meðtöldum Yzta-
kletti, Miðkletti og Heimakletti, allan ársins hring, nema tímabilið frá því
ellefu vikur af sumri og til þess er fimmtán vikur voru af sumri. Þá voru og
bönnuð önnur veiðitæki en háfur. Einnig er greint frá því að landsmenn hafi
fyrrum ráðið sig til lundaveiða fram að slætti, og stúlkur af landi til fuglareitslu
og að kaup hafi þá verið greitt í fugli.16 Á sama vef er einnig að finna prýðilegar
lýsingar frá menningunni sem skapaðist í kringum veiðarnar á sumrin.17
Í Vestmannaeyjum eru enn stundaðar lundaveiðar og er þar að finna eina
veiði á Íslandi“, Vísir.is 29. júlí 2019, sótt 16. nóvember 2019 af https://www.visir.
is/g/2019190728897.
14 gordon Ramsey óttaðist um líf sitt við lundaveiðar, Vísir.is 28. júlí 2008, sótt 5.
desember 2019 af https://www.visir.is/g/2008624981713.
15 Lög um vernd, friðun og veiðar á villtum fuglum og villtum spendýrum“, 64/1994,
sótt 10. mars 2020 af https://www.althingi.is/lagas/nuna/1994064.html.
16 „Fuglaveiðar og eggjatekja“, Heimaslóð.is, e.d., sótt 18. nóvember 2019 af http://
www.heimaslod.is/index.php/Saga_Vestmannaeyja_II./_III._Atvinnuvegir,_2._
hluti,_framhald_2
17 Sama heimild.