Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar - 01.01.2020, Blaðsíða 201

TImOTHY mORTOn
200
óorðaða fyrirbærafræði samlifunarinnar, sem snýst um upphaf samlifunar,
er raunar almenn gestrisni gagnvart verum sem gætu lagt okkur í rúst: Ef
við gleyptum ekki hugsanlegt eitur gætu einfrumu-lífkerfi aldrei sogað í sig
bakteríuna sem síðan rétt sleppur undan hörmungunum sem hún skapar –
þessum hörmungum sem við köllum súrefni, en án þess væru engar plöntur
eða dýr til, nei engin dýr og engar plöntur með sína laufgrænu og hvatbera-
samlífi sem ljóstillífar og býr til orku … Hjálp! Er þetta eitur sem ég var að
gleypa? Svona líður manni einmitt í samlifuninni, maður er rúmgóður og
órólegur hýsill hins róttæka annarleika. Ég held að Hrafnhildur sé að kynda
undir þessari kennd í innsetningunni sinni. Hið dauða en lifandi, hið ódauða
umhverfi er til staðar í allri sinni óhugnanlega frjóu hér-veru.
Færum okkur aðeins nær reikistjörnulegum, samlifunarlegum alheimi
Shoplifters og reynum að lýsa fagurfræðilegu yfirbragði hans. kannski ber
fyrst að nefna hvernig verkið rís sjálfkrafa fyrir vitum okkar gestanna og
gefur okkur hlutdeild í ferlinu sem liggur því sjálfu til grundvallar: Ég ætla
að kalla það mögnun. Verkin hennar Hrafnhildar spila á uppmagnaða fegurð
eins og á háværan og fallega tættan glitrandi gítarstreng í shoegaze-lagi. Og
það er kannski einmitt það sem við manneskjurnar þörfnumst á tímum þan-
innar vistvitundar.
Vistvitund felur í sér skilning á því að hlutir geta verið til á fleiri en einu
tíðaplani, í fleiri en einni vídd. Svo við förum nú ekki út í neitt annað en
vefnaðinn í verkum Hrafnhildar; þau eru, má segja, sjálfstæðar verur, heildir,
sem þýðir að þau sveiflast, titra, glitra; að vera er að glitra, og þess vegna átta
ég mig aldrei á því hvort útlit er dulargervi. Ég freistast til að gefa þessum
furðulegu ódauðu heildum sem tímgast í verkum Hrafnhildar nafn, og það
nafn er Ofurvefnaður. Annað-og-meira-en-vefnaður, vefnaður með meiru,
uppmagnaður vefnaður. Hyldjúpt magn, snilldarlega litt og ofurvefnaðurinn
fer fram úr gamaldags greinarmuni á því sem er náttúrulegt og hinu sem er
gervi, því sem er innan í og hinu sem er utan á. Innan í innsetningu úr ofur-
vefnaði er maður meðvitaður um þræðina, strengina og frjóþræðina innan í
og utan á líkömum okkar: Það sem hryllingurinn þýðir áður en hann verður
vondur, úfin húð, þegar hárin rísa á handleggjum mínum og hálsi (horrere á
latínu). Eins og að snerta villisvín. Er líðanin líka þannig í gangveginum í
verki Hrafnhildar? Er hann hræðilegur og hrjúfur og svo nálægur andliti
mínu að ég villist á honum og andlitinu – ó, gleymdi ég að raka mig? Það
sem líkami minn er að gera án vilja míns, sá hluti af mér sem er ekki með
álímdan límmiða áletraðan „Ég er með Tim morton-veikina“ eins og Intel
Inside-límmiði á hörðum diskum.