Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar - 01.01.2020, Blaðsíða 202

EFnISLEIkI, LEIkuR
201
Vistvitund og vistlist eru í eðli sínu svolítið perraleg, á fallegan máta – já
fegurðin er enn á dagskrá og á að vera það (að neita því er krúttleg mann-
aldarleg árátta, ég hef bara ekki tíma til að útskýra það nánar hér, þyrfti
a.m.k. fimm tíma í það!), en sniglar, hár og taugar og gítarar og dádýr og
bakteríur tengjast hlutum á sinn háruga og slímuga máta rétt eins og ég
tengist með hugsuninni – og, eins og ég sagði rétt í þessu, þá tengist hún
líka hinni útvíkkuðu tólftommu dans-útgáfu-vídd í mér, þeirri hlið sem er
að springa úr ,,hryllingi”, því þessi virkni er líka innan í mér sem lífsform –
fegurðin mun á jaðri sínum alltaf vera á einhvern hátt undarleg, óhugnanleg,
jafnvel svolítið ógeðsleg (eða mjög ógeðsleg)… eins og lag með my Blo-
ody Valentine. Yndislegt lítið lag sem er þanið út, togað og snúið eins og
gúmmíkarlsleikfang með hendur sem má toga út í það óendanlega. Gítar-
strengirnir þvælast fyrir hver öðrum á heillandi en líka sjúkan hátt. Þetta er
popptónlist og því hávær en í þessu tilfelli verulega hávær. Ef þið hafið verið
á (freistandi að segja innan í) tónleikum með þessari hljómsveit þá vitið þið
að það er djúpstæð líkamleg reynsla. Eins og tónlistin þreifi á innviðum
manns. Einhvernveginn þannig. Og hún er innan í manni.
Vefnaður hefur verið kvenkenndur í feðraveldinu (textile er sprottið af
latneska orðinu tego, að vefa). Eins og söngkona í gítarhljómsveit, syngur
ofurvefnaðurinn fyrir okkur um framtíð sem er í vistfræðilegum samhljómi
og sá söngur rústar stigveldinu á milli mannveranna á svo fallegan og trufl-
andi hátt að munurinn á milli mannvera og ekki-mannvera birtist okkur loks
í öllu sínu ofbeldi.
Það er kannski heldur langsótt, en að mörgu leyti er ,,Shoplifter” hið
fullkomna listamannsnafn. Vegna þess – og þetta mun hljóma eins og guð-
last – að hin hálf-andlega leit að reynslu sem einkennir neysluhyggjuna á
alheimsvísu (því nú erum við öll Baudelaire) laðar að sér hluti og upplif-
anir, ævintýri sem biðla til okkar: ,,borðaðu mig”, ,,drekktu mig”! Og ef við
snúum okkur aftur að því sem Shoplifter gefur í skyn um gjörðir, þá er það
ljóst að við getum ekki þröngvað sjálfum okkur inn á alla hluti. Við erum
kamelljón og við getum leyft öllu að þröngva sér inn í okkur. Og þess vegna
er hið stolna, bingó-vinnings-eðli hlutanna sterkara en þeirra áætlaði staður
í kerfinu. Þessir loðnu hljóðveggir eru einmitt eins og veggir eru þegar eng-
inn er að horfa.
Hin „andsvarslausa” (sem er mjög rangt orð hér) bakhlið neysluhyggj-
unnar gerir okkur kleift að vita nákvæmlega hvernig eiturlyfin vilja láta taka
sig, hvernig á að meðhöndla ákveðið yfirborð, hvernig göngin ,,vilja” að ég
hagi mér í þeim … þessi umturnun yfir í hina sadísku yfirnáttúrulegu ný-