Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar - 01.01.2020, Blaðsíða 134
JARPUR, BlAkkUR, SkJóNI, STJARNA OG HJÁlmA
133
stöðu í mannfélaginu, sem þær hafa hæfilegleika til“ og „að þær ættu að hafa
sömu skyldur sem karlmenn“.65
Hvatningar og áskoranir Tryggva eru gangandi stef í gegnum heildarút-
gáfu Dýravinarins og merkilegt er að fylgjast með breyttum tóni eftir því
sem árin líða. Eftir áskorunina 1891 tóku níu hefðarkonur sig saman og
sendu út sína eigin áskorun til íslenskra kvenna, þar sem segir meðal annars:
„Dýraverndunarfélög eru nú í flestum löndum í Evrópu. Í Danmörku og
Svíaríki hafa konur verið fyrstu stofnendur þeirra. Vér viljum nú styðja að
því, að íslenzkar konur verði ekki mörg ár eftirbátar, og mælumst því hér
með til þess, að þér vekið máls á þessu efni við konur í yðar héraði og verðið
framvegis hjálplegar því, að „Íslenzkt dýraverndunarfjélag“ verði stofnað
næsta ár“.66 Ein þeirra sem skrifar undir ákallið er Benedicte Arnesen-kall.
Ekkert varð þó úr stofnun félags á þeim tíma, þótt nokkrir smærri hópar
hafi tekið sig til í stöku sveitum, svo sem félög á Seyðisfirði, Akranesi og í
Reykjavík, en þá undir stjórn karlmanna. Tryggvi er hvetjandi í garð kvenna
en virðist jafnframt sýna ákveðið skilningsleysi á flókinni stöðu þeirra í sam-
félaginu þegar hann kennir áhugaleysi þeirra fyrst og fremst um að ekki hafi
verið stofnað til félags, segir kvenþjóðina draga sig „of mikið í hlé, einkum
á Íslandi“67 og telur „undirtektir kvenna út um landið […] daufar svo ekkert
varð úr því“.68 Honum tekst nánast að láta íslenskar konur hljóma eigin-
gjarnar fyrir þær sakir að hafa forgangsraðað eigin málum umfram dýrin, en
árið 1914 skrifar Tryggvi: „kvennþjóðin hefir nú átt svo annríkt undanfarin
ár, að afla sér sjálfri atkvæðaréttar og annara kvennréttinda. Nú hefir hún
fengið flestar sínar óskir uppfyltar, svo nú vona ég, að hún komist til þess, að
stofna dýraverndunarfélag og gangast fyrir því, að dýrin fái réttindi og góða
meðferð“.69 Þegar Dýraverndunarfélag er loks stofnað fyrir allt landið árið
1916 harmar hann að það hafi því miður ekki verið kvenþjóðin, sem stofnaði
það félag, en telur þær „geta bætt úr drættinum með því, að stiðja þetta nýja
félag með ráð og dáð, og þó einkum með því, að innræta börnum sínum á
unga aldri velvild til dýranna.“70
Nú hljómar líklega eins og Dýravinurinn hafi alfarið verið karlablað, en
svo var ekki, þótt kvenhöfundar séu vissulega í minnihluta. Danskar konur
65 Sama heimild.
66 Tryggvi Gunnarsson, „Formáli“, Dýravinurinn 15/1914, blaðsíðutal vantar.
67 Tryggvi Gunnarsson, „Formáli“, Dýravinurinn 4/1891.
68 Tryggvi Gunnarsson, „Formáli“, Dýravinurinn 15/1914.
69 Sama heimild, skáletrun í upprunalegum texta.
70 Tryggvi Gunnarsson, „Formáli“, Dýravinurinn 16/1916, Reykjavík: Hið íslenzka
þjóðvinafélag, blaðsíðutal vantar.