Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar - 01.01.2023, Blaðsíða 42

„HANN VISSI HVAð VAR VeRuLeIKI OG HVAð eKKI“
47
inu á honum (178). Hann er frábrugðinn venjulegu fólki í útliti og stærð hans
gefur til kynna að hann sé nautsterkur. Fæturnir eru kubbslegir og of stórir fyrir
venjulega skó svo hann gengur um berfættur í röndóttum samfesting, sem gefur
honum trúðslegt yfirbragð (66).30 ekki er að furða undarlega ásýnd hans enda
er hann sprottinn úr ímyndunarafli sjö ára barns og er til að byrja með ósýni-
legur öllum öðrum. Drengurinn Hilmir, sem er bæði vanræktur heima fyrir og
einmana, skapar Dúa í huga sér til þess að sækja til hans félagsskap og vináttu.31
eftir að skrímslið hefur tekið sér bólfestu í blokkinni byrjar Dúi að breytast og
mynda sinn eigin persónuleika sem veldur spennu á milli vinanna tveggja. Þegar
Hilmir deyr svo á hörmulegan hátt í slagsmálum á milli vina móður hans vaknar
reiði Dúa og holdgerist hann frammi fyrir morðingjunum:
Dúi leit upp, virti fyrir sér óttaslegin andlitin sem hurfu og birtust í
flöktandi ljósinu og göptu á hann stóreyg. Það var þeim að kenna.
Þetta andstyggilega fólk hafði valdið dauða eina vinar hans. Hilmir
hafði legið undir þeim öllum og kafnað. Hægt og rólega breyttist sorg
Dúa í reiði. Hann kreppti saman hnefana og gaf frá sér lágt væl sem
magnaðist upp þangað til það var orðið að háværu reiðiöskri. Síðan
beygði hann sig niður, greip um höfuð hins skeggjaða félaga ómars
með stórri hendi sinni og kramdi það þannig að heyrðist hávært brot-
hljóð og blóðið spýttist á milli fingra hans (282).
Það að Dúi breytist í skrímsli má túlka á þann veg að hinn ímyndaði vinur sé
hluti af vandamálum Hilmis. Dúi verður táknmynd valdleysis og einangrunar
drengsins frá öðrum börnum vegna aðstæðna hans. Hinum krökkunum í blokk-
inni finnst hann skrítinn enda er Hilmir illa hirtur og situr einn úti í sandkass-
anum allan liðlangan daginn til þess að komast frá partístandi móður sinnar.
Hann nær aldrei valdi á yfirnáttúrulegum mætti eða hugarafli líkt og jafnaldrar
30 Trúðslegt útlitið gerir Dúa ekki síst skelfilegan enda hafa trúðar gjarnan gegnt hlutverki
illmennis í hrollvekjum nútímans. Nærtækasta dæmið þarf ekki að sækja lengra en til
skáldsögunnar It (1986) úr smiðju Stephen King þar sem djöfullegi trúðurinn Pennywise
eltir uppi börn og nærist á ótta þeirra.
31 Þrátt fyrir að röndótti búningurinn sé settur í samhengi við trúðslegt útlit í skáldsögunni
vekur hann einnig upp hugrenningatengsl við klæðnað fanga. Til að byrja með er Dúi í
raun fangi Hilmis þar sem hann er bundinn huga hans, ósýnilegur öðrum og hefur enga
sjálfstæða hugsun né langanir. Í upphafi sögunnar eru drengurinn og ímyndaði vinur
hans því í sömu stöðu, fangar aðstæðna sinna, og á meðan Dúa skortir viljann til frelsisins
skortir Hilmi getuna. Að lokum öðlast þeir báðir frelsi, Hilmir í dauðanum og Dúi með
dauða fangavarðar síns.