Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar - 01.01.2023, Page 44

„HANN VISSI HVAð VAR VeRuLeIKI OG HVAð eKKI“
49
brattri hæð“ (7). Nafnið á blokkinni vísar til rökkurs eða hálfdimmrar nætur, húm,
og sömuleiðis til landsvæðis sem gjarnan er umlukið fjallgörðum, dalir.36 Húm-
dalir geta því vakið upp hugrenningatengsl við myrkur, enda verða hræðilegir
atburðir gjarnan að veruleika í skjóli nætur. Sömuleiðis vísar nafn blokkarinnar
til innilokunar þar sem steypuveggir hennar afmarka svæði sögupersónanna og
loka þær inni líkt og fjöll sem umlykja dali.
Blokkin Húmdalir er nánast manngerð og gefur innilokun íbúanna það enn
frekar til kynna; „ellefu hæða skeifa sem vafði breiðum steypuörmum sínum
um útivistarsvæði“, „[k]jaftur blokkarskeifunnar sneri að fjöllunum“, „[a]rmar
blokkarinnar veittu dágóða vörn gegn vindinum“ og „runnarnir á múrnum […]
misstu laufblöð sín og stóðu vörð í mistrinu, berir og renglulegir með þyrnóttum
kvistum“ (7–8).37 Framsetning sögusviðsins er óvenjuleg og minnir blokkin helst
á einhvers konar fangavörð sem innilokar þær „níu hundruð sálir“ (7) sem þar
búa. ekki verður hún frýnilegri þegar börnin uppgötva að skrímslið og blokkin
hafa sameinast eins og hér kemur fram:
Það var eins og öll blokkin væri veik, með einhvers konar smitsjúkdóm,
hlaupabólu eða mislinga. Hún var öll þakin stórum, svörtum blettum
sem hreyfðust, iðuðu og þöndust út, skruppu saman aftur og virtust
fljóta út úr steypunni eins og gufukennd þoka. […] Og svo heyrði
[Brynja] hjartsláttinn. Hann var lágvær í fyrstu en hækkaði fljótt
þangað til hann bergmálaði í eyrum hennar, magnþrunginn og dynj-
andi. Hljóðið var samstiga útþenslunni á stóra blettinum, líkt og inni í
honum væri hjarta sem slægi taktfast og örugglega fyrir alla blokkina,
eins og blokkin væri lifandi. Brynja hafði aldrei fundið til eins mikils
ótta á ævinni, ekki einu sinni þegar hún var að kljást við náttskrímslið
um nóttina. Þetta var eins og að uppgötva að maður stæði við hliðina
36 Samkvæmt Sigrúnu Margréti Guðmundsdóttur vísa titlar hryllingssagna gjarnan til
reimleikahússins sem gefur því meira vægi en ella. Hún tekur sem dæmi Haunting of Hill
House (1959) eftir Shirley Jackson og The House Next Door (1987) eftir Anne Rivers Sid-
dons. Sigrún Margrét Guðmundsdóttir, „Tveggja hæða hús á besta stað í bænum“, bls.
137. Annað dæmi um þetta er að finna í íslensku kvikmyndinni Rökkur (2017) sem Sigrún
Margrét hefur tekið til greiningar þar sem hún segir nafn sumarbústaðarins, sem titill
kvikmyndarinnar vísar til, gefa til kynna að þar sé myrkur komið inn. Sigrún Margrét
Guðmundsdóttir „„Hann er bara á vondum stað“. Reimleikahús í kvikmyndinni Rökkri
eftir erling óttar Thoroddsen“, Ritið 1/2019, bls. 101–136, hér bls. 131. Fleiri slík dæmi
eru til að mynda skáldsagan Slade House (2015) eftir Dave Mitchell og sjónvarpsþátta-
serían The Haunting of Bly Manor (2020) úr smiðju Mike Flanagan.
37 Hér má finna aðra vísun í þyrnirunnana sem vekja upp hugrenningatengsl við ævintýrið
um svefnríki Þyrnirósar.