Úrval - 01.06.1947, Blaðsíða 71

HÆTTAN AP RlKISVALDINU
69
því valdi, sem starfsmenn ríkis-
ins hafa, og ég held ekki, að til
sé annað öruggt ráð til að setja
þessu valdi skorður, en að efla
gegn þeim aðra starfsmenn,
sem eru fulltrúar fyrir aðrar fé-
lagsheildir. Hugsið ykkur til
dæmis hlutverk verkalýðsfélag-
anna í sósíalistisku ríki. Margir
sósíalistar virðast álíta, að þeg-
ar framleiðslutækin falla í hend-
ur ríkisins, hverfi þær stétta-
andstæður, sem knúðu verka-
mennina til að bindast samtök-
um. Þetta er að mínu áliti alger
misskilningur. Hversu sósíalist-
isk sem skipulagning iðnaðarins
verður, mun starfsmaður í f jár-
málaráðuneytinu aldrei telja sig
hafa sömu hagsmuna að gæta
og námuverkamaður. í sósíalist-
isku ríki verður skipting þjóðar-
teknanna ákveðin af starfs-
mönnum ríkisins, og ef þessir
menn eru ekki ofurmenni að
dyggðum og réttsýni, munu þeir
smátt og smátt skammta sér
stærri hlut en þeim ber. Það
mun skapast ný fámennisstjórn,.
sem getur orðið voldugri en auð-
menn í kapítalistisku lýðræðis-
ríki.
Ef unnt á að vera að
koma í veg fyrir þetta, verða
að vera til félagsheildir, sem
gæta hagsmuna launþeganna
gagnvart stjómmálamönnunum
og starfsmönnum ríkisins. Það
verða með öðrum orðum að
vera til stéttafélög, og með því
að það verður hlutverk stéttar-
félagsins að gæta hagsmuna
meðlima sinna gagnvart ríkis-
valdinu, verða forustumenn
þeirra að vera óháðir ríkisvald-
inu og einungis ábyrgir gagn-
vart umbjóðendum sínum. Þó að
verkfallsrétturinn sé hættulegt
vopn, sem aðeins ber að nota
þegar allt annað þrýtur, mega
stéttafélögin ekki afsala sér
honum með öllu. Og sú trú má
ekki verða almenn, að launþeg-
arnir hafi aldrei rétt til að bera
fram mótmæli gegn samþykkt-
um sósíalistiskrar ríkisstjórn-
ar.
Á Bretlandi hefir staða lög-
reglunnar hingað til ekki verið
neitt vandamál. Öðru máli gegn-
ir í sumum öðrum löndum. Allir,
sem fylgzt hafa með valdabar-
áttu hinna ýmsu sjórnmála-
flokka í löndunum á meginlandi
Evrópu, hljóta að hafa tekið
eftir því, að aðalátökin eru jafn-
an um það, hvaða flokkur eigi
að ráða yfir lögreglunni. Sá sem
ræður yfir lögreglunni getur
sett óvini sína í fangelsi og látið