Úrval - 01.04.1974, Blaðsíða 68

Úrval - 01.04.1974, Blaðsíða 68
66 URVAL minnkandi örðugleika — þó stutt væru skrefin fram að síðustu alda- mótum, og lengur þó. Á þeim tímum, sem Björn var að alast upp, var skólaganga alþýðu- fólks lítt þekkt fyrirbæri; en sú fræðsla sem fékkst á menningar- heimilum reyndist mörgum nota- drjúg fyrir lífið, -—- og var Björn táknrænt og lýsandi dæmi þess. Lestrarfélag var snemma stofnað í hans sveit, — og ósleytilega notað. Ennfremur stofnaði hann og jafn- aldrar hans sparisjóð á unglingsár- um sínum, sem eflaust hefur snemma glætt með þeim alvöru og ráðdeild í fjármálum, — sem sízt var vanþörf, á þeim árum fátæktar og krappra kjara, — sem ungt fólk nú hefur litla hugmynd um, leggur lítt við eyru — og hættir til að álíta orðum aukið og marklítið fjas. Þá var og í æsku hans stofnað Kaupfélag Norður-Þingeyinga, — við hin frumstæðustu skilyrði; skal sá kafli ekki fjölyrtur hér, þótt gagnmerkur sé. Þó mun sú stofnun vera eitthvert heilladrýgsta spor, sem stigið hefur verið í því héraði, til bættra kjara. Þegar hinn fyrsti framkvæmda- stjóri þess lét þar af störfum, eftir meira en tuttugu ár, hafði hinn lítt lærði Björn Kristjánsson þegar afl- að sér þess trausts héraðsbúa, að honum var falin stjórn félagsins. Mörgum ungum manni hefði eflaust þótt það allmikið í fang færzt, en það kom fljótt í Ijós, að hann var þeim vanda vaxinn. Samvizku- semi hans og óbrigðul skyldurækni voru þegar á orði, — og í fylgd með þeim reyndist þekking hans nóg, — þar sem einnig kom til stál vilji og frábært starfsþrek, svo að hið unga félag blessaðist, undir gifturíkri stjórn hans, — þrátt fyrir alla örðugleika. Þetta vottar bezt hagur félagsins, þegar hann lét af stjórn þess, eftir þrjátíu og eitt ár; hafði hann þá lagt traustan grunn þess, sem félagið hefur síðar orðið •—• og naut ennfremur þeirrar ánægju að geta afhent stjórnar- tauma þess syni sínum, — en hann hafði alizt upp og vaxið með því. Björn fluttist til Kópaskers, jafn skjótt og hann tók við félaginu 1916. Langt fram eftir starfsárum hans þar voru aðeins tvö heimili á staðnum, hans, og Árna Ingimund- arsonar, sem var landneminn þar, gekk í þjónustu félagsins við stofn- un þess og vann því af frábærri elju og trúmennsku meira en hálfa öld. Lá því í hlutarins eðli, og öllum aðstæðum, að bæði þessi heimili sættu mikilli gestnauð; en á þeim báðum var forn gestrisni og höfð- ingslund húsráðendum í blóð borin, — svo gestgjöf þeirra var aldrei — og verður aldrei tíunduð í okkar heimi. Fram eftir árum bjó Björn við mikil húsþrengsli á Kópaskeri; svo að árum skipti var bókhaldið á borðinu í einu stofunni þeirra, — svo að ryðja þurfti bókunum, áður en hægt var að bera á borð, — og hjónin höfðu eitt lítið svefnher- bergi. En ekki var kvartað — og allt stóð þetta til bóta, — með nægjusemi og dugnaði. Ekki mun það algengt, að maður inn og forstjórinn séu jafn sam-
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132

x

Úrval

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Úrval
https://timarit.is/publication/1841

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.