Skírnir - 01.01.1876, Page 50

50
ENGLANO.
miklura framförum, og Euglendingar spara ekkert til aS koma því
upp í þeim efnum, enda ætla þeir, aS yfirráS sin hafi aldrei
tryggilegri veriS þar vestra, en nú.
Velmegunin á Englandi sjálfu stendur og í fögrum blóma. J>aS
er, einsog kunnugt er, mesta verksmiBjuland í heimi, og steinkola-
námur næstum óþrjótandi, enda þótt mörg þúsund milljónir lesta
séu teknar upp á ári bverju; af öTtrum málmum, svo sem járni,
tini, blýi, og fl. er England líka me5 auðugustu löndum, og
menn telja svo til, a8 afraksturinn af þeim einum saman sé
20 milljónum lesta (tons) meiri á ári, en af öllu ööru til samans,
og þó er kvikfjárræktin þar í bezta lagi. Kornyrkja er þar og
góS, en langt frá þó nóg til fæSu sökum íbúafjöldans. í and-
legum fræírnm hefir menntun allþýðu allt til þessa tíma veriS
mjög svo bág. Alþý8uskólar hafa veriS fáir, lítiS hirtir og líti8
sóttir, og á Irlandi var allt fram á þessa öld engin þesskonar
stofnun tíl, enda kunui þá naumlega þriðjungur allra landsmanna
aS lesa á bók. Á seinni tímum hefir enska stjórnin viljaö bæta
úr þessu, reist skóla víSsvegar um ríkiö, og skotiÖ til fé, en þa8
hefir haft lítiS ab segja, er öllum er sett í sjálfsvald, hvort
þeir sækja þá e8a ekki. Fawcett nokkur stakk því uppá því
á síðasta þingi, a8 umsjónarmenn væri skipaðir um allt ríkið til
a8 sjá um, a8 ungmenni sækti skólana. Margir voru þessu me<5-
mæltir, þar á me8al ráSgjafinn í kennslumálum, Sandon, en meiri
hlntinn vildi þó fyrst sjá bverju fram vindi, svo uppástungan féll.
— Gjaldþrot ur8u mörg á Englandi í fyrra, einsog ví&ar, og
sum stórkostleg; skuldir eins, sem With hét, voru um 100 millj-
óuir enskra punda, og þykir þa8 gífurlegt. Annan viljum vér og
nefna, sem Thurms hét; skuldir hans voru nálega eins miklar og
Witbs, og þeir, sem töpuBu, voru flestir alþýBumenn og fá-
tæklingar.
Englendingum hefir lengi veriS legiB á hálsi fyrir afskipta-
leysi þeirra í erlendum málum NorBurálfunnar, og þa8 höf8u þeir
sjálfir meBal annars á móti stjórn Gladstones. þeir Disraeli
létii sér ííka bægt í fyrstunni, en svo virSist þó nú, sem þeir
sé farnir a3 sækja í sig ve8ri8, a3 minnsta kosti hafa þeir
allt anna3 en dregiB sig í hlé í almennum ríkjamálum áriB sem