Skírnir - 01.01.1876, Qupperneq 105

MÓÐARÁSTAND. NÝTT RÁÐANEYTI.
105
frægSar. ef þetta er bætt. Járnbrautirnar aukast ár frá ári, en
hafa hingaötil flestar veriS eignir einstakra manna. Afþessuhafa
leitt mörg óhægindi fyrir stjórnina, og ítalir hafa því viljaS,
einsog þjóSverjar og Austurríkismenn, aS allar járnhrautir yrSi
ríkiseign. Stjórn ítala hefir verið aS herjast í þessu lengi, og
kaupin mætt mikilli mótstöSu hjá þingmönnum, en nú fyrir
skömmu (í roarz) hefir hún þó loks fengiS leyfi til þess, og
keypti þá óSara næstum allar járnhrautir, sem til eru í ríkinu.
Kaunar eiga Austurríkismenn ennþá nokkrar járnbrautir á Norhur-
Ítalíu, en ítalastjórn er nú í samningum viS þá um aS yfirláta
sér þær, og spá menn góSu um, aS þa8 verSi. Svo telst til, aS
ríkiS skaSist í bráSina um 14 milljónir líra á þessum kaupum,
en ekki þurfi þó langt um aS liSa, fyr en þaS græSi miklu
meira á þeim aptur. Af þessum framförum í iSnaSi og verzlan
leiSir jafnframt þaS, aS tekjur ríkisins aukast árlega, og útgjöldin
minnka. Ríkisskuldirnar eru raunar mjög miklar, og útgjöld
ríkisins hafa jafnan veriS miklu meiri, en tekjurnar, fyr en nú í
ár. Minghetti, ráSaneytisforseti, gat fyrstur komiS lagi á þetta,
og eptir áætlun þeirri, sem hann lagSi fram, er þingin komu saman
nú (6. marz), verSa tekjurnar fyrir þetta ár 10 milljónum meiri,
en útgjöldin, og næsta ár langtum meiri. þó auka ítalir her
sinn bæSi á sjó og landi, og kostar hann þá afarmikiS fé (um
187 milljónir líra), og leggja margfalt meira til uppfræSingar,
verzlunar og iSnaSar en áSur. Fyrir þetta hafa álögur nokkuS
þyngzt á landsmönnum, er þeir urSu færari um aS hera þær,
og skattar veriS lagSir á flestar iSnaSargreinir; hafa þeir, einsog
viS er aS búast, margir orSiS mjög illa þokkaSir, og mörgu upp-
hlaupi komiS af staS, enda notuSu óvildarmenn stjórnarinnar
þetta bragS í vetur (18. marz) til aS steypa henni. þegar Ming-
hetti gerSi reikning ráSsmennsku sinnar í fjármálunum, heiratuSu
þingmenn, aS hann næmi af ýmsa skatta, en þegar hann neitaSi
því, lýstu þeir vantrausti sínu á stjórn ráSaneytisins, svo aS
þaS varS aS fara frá. Depretis heitir sá, er beSinn var aS
koma nýju ráSaneyti saman, mikiS frjálslyndur maSur í skoSun-
um, og mesti óvinur klerkavaldsins. Hann hafSi á þingi setu
vinstra megin, og þáSan tók hann alla ráSgjafa sína. þeir