Skírnir - 01.01.1876, Qupperneq 143

VANHAGIR PRÚSSA. LÍKNESKJÁ HERMANNS. 143
grein sem hann, enda var hann aldrei kallaSur annað en „járn-
brautakonungurinn". Eptir þaS („á milljarSaárunurn") fdr velmegun
hans Ó8um a8 hnigna, og í lok októberm. i fyrra var8 hann
alveg þrotabdsmaSur. Skuldirnar voru yfir 55 milljónir króna,
og þa8 má geta nærri, hverjar aflei8ingarnar hafa or8i3. Hver
bankinn hrundi á fætur öSrum, og .mörg hundrub þúsundir verk-
manna ur8u atvinnulausar bæ3i á þýzkalandi og annarstabar.
Strousberg var staddur á Rdsslandi, er þetta bar a8, og voru
menn þar ekki drenglyndari en svo, a8 honum var ó8ara
varpa8 í dýflissu, og sat hann þar langan tíraa; kom slík
meSferS ekki a3 miklum notum, því a8 maSurinn gat ekki
borgaS a8 heldur; hér höfSu heldur aldrei nein svik veri8 í
tafli af hans hálfu, því a8 Strousberg var ailra manna rá8vandastur
og bezti drengur. Hann ger8i fátækum mönnum afarmiki8 gott,
me8an hann var í almætti sínu, og kostaSi jafnan til þess ærnu
fé á ári hverju, enda hörmuSu allir óhamingju hans; skuldunautar
hans á Prdsslandi veittu konu hans ríflegan lífeyri, og vinnu-
menn hans sendu hva3 eptir annab bænarskrá til stjérnarinnar
prdssnesku um a8 fá hann lausan dr varbhaldinu.
16- dag ágdstmánaSar var miki3 um dýrbir meb þjóSverjum,
því a3 þann dag var afhjdpaS standlíkan af þjóbhetju þeirra,
Hermanni Kerdskahöfbingja Sigmarssyni. Hermann
þessi var fæddur 10 árum f. Kr., og lærbi í æsku hernaS hjá
Rómverjum, er þá höfbu ná3 undir sig miklum hluta hins nd-
verandi þýzkalands. Sí3ar gerbist liann foringi landa sinna a3
losast undan yfirrábum Rómverja, og 9 árum e. Kr. vann hann
algerSan sigur á þeim í Tevtoborgarskógi milli ánna Lippe og
Ems. þar féll herforingi Rómverja, Varus, og hvert manns-
barn me8 honum. Eptir þab átti Hermann í stöbugum bar-
dögum vib Rómverja, og gekk ýmsum betur þangabtil árib 21
e. Kr. þá komst hann í ósátt vib samlanda sína og lauk þeim
vibskiptum svo, a3 þeir myrtu hann me8 svikum. Arib 1836
var fyrst farib a8 hugsa um ab reisa hetjunni minnisvarBa, og heitir
sá Ernst Bandel, er mest gekkst fyrir þvi; hann er myndhöggvari
og er ættabur frá Hannover. Lítil samskot fengust í fyrstu , en