Andvari - 01.01.1979, Page 53

ANDVARI
SÍNUM AUGUM LÍTUK HVER Á SILFRIÐ
51
framt dýrustu menntun er að fá. Það
eru engar smáræðis upphæðir, sem efna-
menn greiða fyrir uppihald sona sinna
við háskóla í Ziirich, London, París eða
Neapel. Hagnaður þessarar fjárfesting-
ar felst í því, að synirnir eru teknir fram
yfir alla, sem hafa lesið heima.
Peningar eru einnig afgerandi, þegar
um er að ræða heilsu manna og öryggi
í ellinni. Að vísu fá þeir sem eru í stétt-
arfélögum og hjá því opinbera ókeypis
læknishjálp, en læknar sjúkrasamlags
IKA rækja starf sitt svo vélrænt, að all-
ir sem þjást af alvarlegum sjúkdómum
verða að leita til sérfræðinga. Almenu-
ingssjúkrahúsin eru svo yfirfull og ófull-
kornin, að þeir sem hafa efni á því fara
heldur á einkasjúkrahús. í þessu verð-
bólguhrjáða landi jafnast engin eili-
tryggíng á við eigið fyrirtæki eða að
hafa tekjur af leiguíbúðum og börn o
ættingja í góðum stöðum í ofanálag. A
öllum sviðum mannlífsins þurfa menn
að eiga peninga til þess að ná sér í ör-
ugga atvinnu, krækja í trausta tengda-
syni handa dætrunum, mennta synina
eða einfaldlega til þess að geta lifað vel
í mat og drykk og haldið heilsu og virð-
ingu meðbræðra sinna. Engan skal því
undra töfravald þessa kjarna tilverunn-
ar.
Ríkur er „plousios" á grísku. Orðið
er dregið af undirheimaguði sáðkorns-
ins, Pluton, og klassisku goðsögninni
um hinn blinda guð auðsins, Plutos, sem
báðir eru af sama uppruna. Menn bera
það líka fram með fjálgleik. Að segja
um einhvern „Ine plousios" (Hann er
ríkur) er virðingartákn. Lag, sem sung-
ið var urn allar jarðir fyrir nokkrum ár-
um og hljómaði eins og sálmalag, hafði
viðkvæðið „An imun plousios!“ (Ef
ég væri ríkur!). Fleiri orð voru óþörf,
viðtengingarhátturinn sagði allt: þeir
sem sungu voru bæði fátækir og trúaðir.
ímyndunaraflið fékk lausan tauminn og
sá hilla undir óendanlegar hamingju-
leiðir.
A Leros hef ég orðið fyrir þeirri ó-
væntu reynslu að vera álitinn plousios.
I æsku bjó ég við fremur þröngan kost,
vegna þess að móðir mín varð snemma
ekkja. Eftir að ég varð fullorðinn, forð-
aðist ég fasta vinnu og embætti til þess
að geta orðið rithöfundur og ráðið tíma
mínum sjálfur. Þetta hefur vissulega
ekki orðið til þess að skapa mér örugg-
an fjárhagsgrundvöll. Þar af leiöandi
hef ég ávallt orðið að lifa fábrotnu lífi
og bjargað sjálfsvirðingu minni með því
að líta niður á ríka fólkið. Það var því
meira en lítið áfall fyrir mig að veta
innlimaður í hóp hinna öfunduðu og
mikilsmetnu ríkisbubba hér á Leros.
Raunar treysti ég mér ekki til að vé-
fengja réttmæti þess, þar sem um þrjú
hundruð þúsund krónur í skattfrjálsum
mánaðartekjum er svimandi upphæð á
þessari breiddargráðu og býður upp á
endalaust sællífi.
Meðal annars get ég leyft mér að
drekka bjór á hverjum degi og borða
fisk eða kjöt nærri daglega. Við eigum
bíl, sem er reyndar tólf ára Volkswagen
og eftirsóttur lúxusbíll í Grikklandi. Þar
að auki eigum við einu seglskútuna á
eynni, fjörutíu ára gamla, en aldurinn
er enginn ókostur, jafnvel ekki í okkar
augum. Öruggasta merkið um ríkidæmi
mitt er það, að ég þarf ekki að vinna
handtak, sit bara daginn út og daginn
inn við skrifborðið mitt og gleypi í mig
rándýr nautnalyf eins og bækur. Af því
að þetta þykja kannski ekki merkileg
stöðutákn á Norðurlöndum, leyfi ég mér
að bæta við því, sem mér finnst sjálf-
um einna mest um vert, og það er að
geta stöðugt stækkað og lagað húsið
okkar og fegrað trjágarðinn. Lúðvík
XIV. hefur naumast verið ánægðari.