Andvari - 01.01.2003, Blaðsíða 25
andvari
HANNIBAL VALDIMARSSON
23
Ennfremur getur góður kennari ávalt gefið nemendum sínum þann fróðleik og
miklu meiri þó, en jafnvel hin lengsta kenslubók; en þar að auki getur hann
veitt þeim þann fróðleik, er hann veit, að nemendumir hafa mestan áhuga
fyrir, er sá fróðleikur í raun réttri hinn einasti, er nokkuð lífsgildi hefir.16
Grein Hannibals er kraftmikil gagnrýni á skipulag skólamála í landinu.
Taldi hann að úreltar hugmyndir um menntahugtakið villtu mönnum
sýn. Raunveruleg menntun fælist ekki einungis í fæmi að lesa og
skrifa. Það væru tæki sem hægt væri að nota til að öðlast sanna
menntun.
Uppfullur af eldmóði fræðarans sneri Hannibal aftur á heimili
móður sinnar á ísafirði sumarið 1927. í lok júlí barði sorgin enn að
dyrum hennar. Amór, yngsti bróðir Hannibals, lést skyndilega á sjúkra-
húsi bæjarins. Hann var aðeins nítján ára og hafði lokið loftskeytaprófi
árið áður. Skömmu áður hafði Hannibal haldið sína fyrstu stjómmála-
ræðu fyrir frambjóðanda Alþýðuflokksins í bænum. Hvað nákvæmlega
réð ákvörðun Hannibals vitum við ekki, en hann varð um kyrrt á ísa-
firði næsta vetur.
Rauði bærinn
ísafjarðarkaupstaður var nú annar bær en Hannibal hafði yfirgefið
haustið 1919, þegar hann hóf námsferil sinn við Gagnfræðaskólann á
Akureyri. Isafjörður var fyrsti kaupstaður landsins þar sem jafnaðar-
menn náðu meirihluta í bæjarstjóm. Það gerðist árið 1921 og héldu
jafnaðarmenn meirihluta í bænum allt til ársins 1946 að undaskildu
árinu 1934. Framkvæmdir meirihluta Alþýðuflokksins á Isafirði vöktu
athygli um allt land á þessum árum. Isafjörður var á þessum tíma
fimmti stærsti bær landsins á eftir Reykjavík, Akureyri, Hafnarfirði og
Vestmannaeyjum. íbúar bæjarins árið 1927 töldust 2189.17
I bæjarstjóm ísafjarðar höfðu fulltrúar verslunar- og útgerðarfyrir-
tækja lengst af ráðið ferðinni í samstarfi við helstu embættismenn
bæjarins, en fulltrúar iðnaðarmanna, frjálslyndra borgara og bindindis-
hreyfingarinnar einnig átt sína fulltrúa. Á árum fyrri heimsstyrjaldar,
1914-1918, urðu miklar breytingar í atvinnumálum og stjómmálum,
sem höfðu áhrif á valdahlutföllin í bænum. Gömlu stórverslanirnar
hættu störfum en sjálfstæðir útgerðarmenn og kaupmenn tóku við for-
ystu atvinnumála, verkalýðsfélög voru stofnuð og góðtemplarareglan