Andvari - 01.01.2003, Qupperneq 77

ANDVARI
HANNIBAL VALDIMARSSON
75
meðan aðrir flokkar fengu að halda ítökum í „sínum“ félögum eða
samböndum. Mest átök urðu kringum 1960 þegar verslunarmenn létu
dæma sig inn í Alþýðusambandið, en þar hafa sjálfstæðismenn haldið
um stjómvöl.
Hörð kjaraátök urðu á fyrstu árum viðreisnarstjómarinnar, þar sem
forystumenn verkalýðshreyfingarinnar og Alþýðubandalagsins fóru
fremstir. Með júnísamkomulaginu 1964 urðu þáttaskil í samningum
verkalýðsfélaganna og atvinnurekenda með aðild ríkisstjómarinnar.
Eftir það má segja að ríkisstjóm hvers tíma hafi verið þriðji aðili allra
heildarsamninga sem gerðir hafa verið á launamarkaði. I samkomulag-
inu 1964 voru vísitölubætur á laun festar og ríkið samþykkti að setja
stóraukið fjármagn í íbúðabyggingar. í kjölfarið reis Breiðholtið í
Reykjavík. Þokkalegur friður varð á atvinnumarkaði næstu árin.
Mörg mál sem verkalýðshreyfingin barðist fyrir undir forsæti
Hannibals náðust fram á forsetaárum hans í ASÍ. Launajafnrétti karla
°g kvenna hafði lengi verið eitt af hans baráttumálum. Hann lagði
fyrstur fram frumvarp á Alþingi um það mál árið 1948 og í ráðherratíð
sinni 1956 lét hann fullgilda alþjóðasamning um launajafnrétti."5 Jöfn
laun karla og kvenna voru leidd í lög á Islandi 1961. Orlofssjóðir
verkalýðsfélaganna voru stofnsettir og fyrstu orlofshúsin reist. Um leið
°g virðuleiki stofnanaveldis færðist smám saman yfir verkalýðshreyf-
inguna varð hún áhrifameiri í hverskonar samráði og samstarfi við
nkisvaldið. Hannibal var forseti Alþýðusambands íslands í sautján ár,
1954-1971.
Samtök frjálslyndra og vinstri manna
Atökin innan Alþýðubandalagsins náðu hámarki fyrir alþingiskosning-
nrnar 1967. Upp úr sauð þegar ákveða átti framboðslista hreyfingar-
Jnnar í Reykjavík. Synir Hannibals, þeir Arnór, Ólafur og Jón Baldvin
höfðu allir komið við sögu vinstri hreyfingarinnar undangengin ár.
Arnór hafði siglt til náms í Moskvu 1954 og síðar í Póllandi. Nokkru
eftir að hann sneri heim ritaði hann harðorðustu gagnrýni á þjóðskipu-
^ag kommúnismans í Sovétríkjunum og fylgiríkjum þeirra sem sést
hafði. Hreinskilni og hugrekki Amórs gerði það að verkum að honum
Varð ekki vært í nálægð manna í Sósíalistaflokknum. Ólafur hafði
emnig farið til náms austur fyrir jámtjald, til Tékkóslóvakíu. Jón Bald-
Vln fór afturámóti til náms í Edinborg og las þar hagfræði. Árið 1964