Andvari - 01.01.2003, Page 113

SVEINN EINARSSON
Indriði og heimsfrægðin
Við lát Jóhanns Sigurjónssonar ritaði Indriði Einarsson eftirfarandi í minn-
ingarorðum sínum sem þöktu alla forsíðu dagblaðsins Vísis:
Þótt Jóhann Sigurjónsson sé nú fallinn í valinn tæplega fertugur, þá hefur hann þó haft
tíma til þess að rita skáldverk, sem nú eru orðin alþjóða-eign. Hann hefur haft tíma til
að sýna og sanna hinum menntaða heimi, að á íslandi blómgast enn skáldskapur og rit-
snild. Hann hefur lifað Islandi til sóma, og listinni til ómetanlegs gagns, bæði utan lands
og innan. Hann er ein sönnunin fyrir því að íslenskar bókmentir geta enn í dag lagt undir
sig heiminn.1
Þessi orð eru rituð fyrir rúmum áttatíu árum og hið aldna leikskáld stóð þá
sjálft á tímamótum. Ari síðar átti Indriði að fara á eftirlaun sem opinber emb-
ættismaður ríkisins, sem „landsrevisor“ eða ríkisendurskoðandi og því starfi
hafði hann gegnt lungann af sinni starfsævi. Eigi að síður hafði hann „haft
tíma“ til að rita sex leikrit í fullri lengd, sem flest höfðu verið flutt á leik-
sviðum Reykjavíkur og víðar um land, og nú hófst hann handa að semja eitt
sitt metnaðarfyllsta verk, ljóðleikinn Dansinn íHruna, en kveikja þess verks
hafði búið með skáldinu allar götur frá áttunda áratug nítjándu aldar.2 Enn
einn sjónleik átti skáldið eftir að senda frá sér, Síðasta víkinginn, um Jörund
hundadagakonung, sem síðar hefur orðið ýmsum öðrum íslenskum leik-
skáldum yrkisefni. Og jafnframt sneri hann sér að því að snúa leikjum
Shakespeares á íslensku. Þar var hann reyndar ekki fyrstur, annar lærisveinn
Sigurðar Guðmundssonar sem beindi sjónum hinna ungu leikskálda að
skáldjöfrinum frá Avon, Matthías Jochumsson, hafði þar unnið stórvirki með
Þýðingum sínum á nokkrum harmleikjanna. Eiríkur meistari Magnússon í
Cambridge og Steingrímur skáld Thorsteinsson höfðu einnig lagt til atlögu
við hið breska leikskáld.3 Gleðileikimir Þrettándak\>öld og Vetrarœvintýri,
voru þannig fluttir í þýðingu Indriða og leikstjóm dóttursonar hans, Indriða
Waage, með nokkurra mánaða millibili árið 1926.
011 frumsamin leikrit Indriða Einarsson hafa verið flutt á íslenskum leik-
sviðum nema eitt, Sverð og bagall, sem var veigamesta tilraun hans til að
snúa í leik efni úr fomsögum, í þessu tilviki úr Sturlungu, og eru Kolbeinn
ungi Amórsson og Helga kona hans aðalsöguhetjurnar. Er leitt til þess að
vita, að Þjóðleikhúsið skyldi ekki nota tækifærið á fimmtíu ára afmæli sínu