Uppeldi og menntun - 01.01.1997, Blaðsíða 140

SAMSKIPTAHÆFNI NEMENDA ___________________________________________
HVERNIG ÞJÁLFUNIN FER FRAM
Þjálfun nemenda fer fram í umræðutímum tvisvar til þrisvar í viku á fimm til sex
vikna tímabilum, einu til tveimur á vetri. Þessi kerfisbundna þjálfun fer þannig
fram að nemendur standa frammi fyrir ákveðnum vanda í tengslum við vináttu eða
ágreiningsefni sem leysa skal. Það getur verið tilbúið, hliðstætt aðstæðum sem
hendir þau gjarnan í daglegum leikjum og störfum, og einnig vandi og/ eða ágrein-
ingur sem þau eru þá stundina að kljást við í eigin hópi.
LAUSNA LEITAÐ EFTIR ÁKVEÐNUM ÞREPUM
Lausn er náð fram eftir ákveðnum skrefum sem nemendur eru kerfisbundið þjálf-
aðir í að fara eftir.
í fyrsta lagi þarf að greina vandann. Nemendur ræða um klípu, tilbúna eða úr
eigin lífi, og skilgreina hvaða vandi er þar á ferð. Lagt er mikið upp úr því að menn
rökstyðji tilgátur sínar.
í öðru lagi ber að athuga líðan þeirra sem málið varðar og skoða hvers vegna
viðkomandi líður á þann hátt og reyna þannig að setja sig í spor þeirra.
I þriðja lagi þarf að finna mögulegar lausnir í stöðunni, rökræða og rökstyðja
hvers vegna þær lausnir eru góðar.
í fjórða lagi þurfa nemendur að koma sér saman um bestu lausnina. Þeir þurfa
að rökstyðja tillögur sínar eins og áður og gera sér síðan í hugarlund afleiðingar
þess að velja ákveðna leið til lausnar.
Við beinum athygli barnanna að atvikum sem gætu komið upp ef þessi eða hin
leiðin yrði fyrir valinu. Hvað gerist ef vandinn leysist ekki með þessari niðurstöðu?
Hvað tökum við þá til bragðs?
ÁHERSLA Á RÖKSTUÐNING
Lögð er mikil áhersla á að örva rökhugsun barnanna, fá þau til að rökstyðja svör sín
og velta málinu fyrir sér frá mörgum hliðum. Þau eru einnig látin leika atvik sem
varða samskipti, skrifa ritgerðir, sögur og ljóð og vinna myndrænt. Þannig er þessi
vinna fléttuð inn í daglegt nám þeirra, svo sem í íslensku, kristnum fræðum, sam-
félagsfræði, landafræði og sögu. Viðfangsefni í þessum námsgreinum, sem varða
samskipti, gildismat, deilumál, viðhorf, fordóma og kúgun, eru tilvalin til að ræða
og skoða frá mörgum sjónarhornum.
MAT Á STARFINU
Bæði nemendur og kennarar leggja mat á starfið. Nemendur skoða hvað hefur
gengið vel, hvað þeir hafa lært og hvort þeim þykir verkefnið áhugavert og/eða
skemmtilegt.
Dæmi um svör nemenda við því hvað þeim finnst þeir hafa lært:
Ég hef lært að pegar maður leysir vandann, pá líður manni betur. Mér fannst
samvera skemmtileg.
138
I