Tímarit lögfræðinga - 01.06.1951, Side 65

MeSferS opinberra mála
139
ákæruskjali, eigi ekki við, og að annað lagaboð eigi við þá
hegðun, sem lýst er í ákæruskjali. Ef sökunautur væri
samt dæmdur sekur, þá væri það fyrir sömu hegðun, en
eftir annarri lagagrein. Hegðun er t. d. rétt lýst í ákæru-
skjali, og 246. gr. hegnl. er talið eiga við brot, en dómari
telur 1. málsgr. 247. gr. taka til þess, þá má spyrja, hvort
dómari eigi að sýkna eða dæma áfall eftir 1. málsgr. 247.
gi'. A er ákærður fyrir manndráp af ásetningi með skír-
skotun til 211. gr. hegnl., en dómari telur manndrápið
fi’amið í gáleysi og 215. gr. því eiga við. Broti er rétt lýst
í ákæruskjali, en kallað svik og talið refsivert eftir 248. gr.
hegnl. Dómari telur brotið þjófnað, er varði við 244. gr.
Það mundi oft þykja fráleitt, ef sýkna skyldi af því einu,
að ákæruvaldið hefði ekki vitnað til réttrar lagagreinar, ef
vafalaust er, fyrir hvaða hegðun sökunautur er ákærður,
°g vörn hans er í engu áfátt vegna galla á ákæru, enda skal
dómari jafnan gæta þess, að verjandi fari ekki í grafgötur
uni það, hvernig vörn skuli haga, ef svo stendur á sem
dæmin sýna. Þó að dómari telji refsimæli það, sem í
ákæruskjali greinir, ekki eiga við, þá getur hann samt
dæmt eftir öðru refsimæli. I einu þessara dæma gæti dóm-
ari því dæmt veganda eftir inu mildara ákvæði 215. gr.,
þótt ákæruskjal greindi 211. gr. Og ef dæminu væri snúið
við, svo að ákæruskjal hljóðaði á manndráp af gáleysi, en
dómari teldi það ásetningsbrot, þá yrði niðurstaðan sú,
að dæma mætti eftir 211. gr., en þá bæri dómara að gæta
þess sérstaklega vel, að verjanda gefist kostur á að verja
sökunaut fyrir ásetningsbrot.
Hegöun manns þeirri, sem dæma skal hann fyrir, veröur
uð vera rétt lýst. Þó mætti ganga of langt um þessa kröfu,
þar sem um aukaatriði er að tefla, svo sem um stund eða
stað, enda sé sjálfu brotinu rétt lýst. Hér skal dómari, sem
aha, gæta þess vel, að vörn verði ekki áfátt vegna slíkrar
ónákvæmni.
Með kröfum þeim, sem í ákæruskjali greinir, er því, sem
dómari má dæma, að ýmsu leyti takmörk sett. Hann má
yfirleitt ekki dæma annað á hendur ákærða en það, sém