Tímarit um uppeldi og menntamál - 01.01.1889, Blaðsíða 19

19
lielmingi auðveldari, og við það mundi sparast mikill
tími til þess að læra annað nauðsinlegra.
Firir nokkru var farið fram á pað í blaði að út-
ríma z-unni, og pótti mjer vænt um pað, og enn pá
vænna pótti mjer um, pegar jeg sá, að rektor Jón J>or-
kelson liætti við z, pví að jeg veit að margir munu fara
að hans dæmi, eins og nokkur raun hefur á orðið. Jeg
hef pví góða vona um, að z muni ekki lialdast mjög
lengi við í stafrofi voru eptir petta.
Aftur á móti veit jeg, að margir muni ófúsir að
sleppa í/-unum, og að sú rjettritunarbreiting muni mæta
mikilli mótspirnu, með fram af pví, að hún hefur ekki
verið á dagskrá, síðan Fjölni leið. Menn munu færa
fram ímislegt ?/-unum til varnar.
|>annig munu sumir segja, að y-in sjeu nauðsin-
leg til pess að sína uppruna orðanna. |>essum mönn-
um svara jeg: skriftin á ekki að vera til pess að sína
upprunann eða hvernig feður vorir töluðu, hversu fróð-
legt sem pað kann að vera, heldur er hún verkfæri eða
meðal til pess að gera öðrum mönnum kunnar hugsanir
sínar, og kinnast hugsunum peirra aptur á móti, liún
á að vera hugsanamiðill, ef svo má að orði kveða. Ef
vjer skrifuðum firir forfeður vora, pá væri rjett að liafa
rjettritnn peirra, til pess að peir skildu pví betur. Enn
nú skrifum vjer Tirir samtíðamenn vora, og er pá rjett-
ast að liafa pá rjettritun, sem er hentugust firir pá.
TJppruna orða má læra eins firir pað, pó að vjer hætt-
um að skrifa y og z; pað eru jafnvel líkur til, að sá
tími, sem sparaðist við pað, irði til pess að auka og efla
kensluna í móðurmáli voru og pekking á lögum pess.
Ef rjettritunin á að vera til pess að sína uppruna
orðanna, hví skrifum vjer pá ekki vreiður f. reiður;
allir vita pó, að petta orð hefur til forna haft v á und-
2