Tímarit Þjóðræknisfélags Íslendinga - 01.01.1951, Síða 124
1U4
TIMARIT PJOÐRÆKNISFÉLAGS ÍSLENDINGA
ur í rlki og eftir því sem ég hefi frétt
alla leiiS suSur I Mexico. ÞaS var ósk bisk-
upsins, á meSan aS hann stóS hér viS, aS
engin fjölmenn samsæti yrSu haldin hon-
um. Hann var aS leita sér heilsubótar
og vildi geta hvílst eftir því sem tækifæri
gæfist. En nefndinni fanst hún ekki mega
sleppa biskupshjónunum héSan án þess
aS sýna þeim virSingu á einhvern hátt
og tók þaS ráS aS bjóSa þeim á miSdags-
verS meS örfáum öSrum mönnum, sem
tókst vel. Og er þau hjónin fóru héSan,
hljómuSu heiilaóskir og blessun allra
Vestur-lslendinga I eyrum þeirra.
Og nú þegar ég er aS telja upp sam-
sæti, sem haldin voru á árinu, má ekki
gleyma samsæti, sem nefndin hélt skrif-
ara sínum, Jóni J. Bíldfell á áttugasta
afmæli hans I sumar sem leiS. MaSur ætti
bágt meS aS trúa þvl aS jafn fjörugur og
vel útlltandi maSur sem hann er, gæti
veriS þaS gamall. En þaS er tilfelliS. Og
samnefndarmenn hans, allir miklu yngri
en hann, vildu heiSra hann á afmælinu,
og gerSu þaS, og afhentu honum dálltinn
grip til minningar um daginn.
Koma Páls Kolka læknis.
í haust gerSist sá viSburSur I starfsemi
félagsins, sem veitti félagsmönnum, helst
þeim úti um bygSir, sjaldgæft tækifæri
aS sjá og heyra og kynnast manni frá
íslandi, sem var á vegum ÞjóSræknisfé-
lagsins og aS vinna þjóSræknisstarf.
Það hefir oft verið rætt á þingum og á
stjórnarnefndarfundum, um hve æskilegt
það yrSi að fá mann heiman að frá Islandi
til að ferSast urn Islensku bygSirnar, til
deilda og e. t. v. til annara félaga, til að
vekja áhuga manna fyrir málum félagsins
og styrkja böndin á miili héimaþjóðarinnar
og íslendinga vestan hafs.
Snemma s.l. sumar gafst okkur tæki-
færi að fá þess konar mann sem slcyldi
ferSast um, flytja fyrirlestra og sýna
myndir. ÞaS kom boð frá íslandi, frá Páli
Ivoika lækni, skáldi og rithöfundi, sem
var að fara sem fulltrúi læknastéttarinnar
á Islandi á alheims læknaþing I New York
síðari hluta októbermánaðar, um að ferð-
ast á vegum þjóðræknisfélagsins um Is-
lensku bygðirnar og vinna þetta verk. Og
þáði nefndin boSið. Hún kostaSi lækninn
hingað vestur og um íslensku bygSirnar.
SumstaSar tókust samkomurnar ágæt-
lega, en á örfáum stöðum ekki eins vel og
æskilegt hefSi verið. En árangurinn af
þeim ferSum sést betur er tlmar llSa og
tækifæri gefst til að dæma um þær betur.
Seinna á þinginu verður skýrsla lækn-
isins lesin upp, og mönnum veitt tækifæri
til aS ræSa hana, og veita athugasemdum
þeim er læknirinn gerir og bendingum
athygli.
Á ferðum læknisins voru ýmsir nefndar-
menn honum samferða og á sinn eigin
kostnaS. Ég fylgdi honum til Gimli,
Lundar og Hayland. Grettir Eggertson fór
meS honum til Gienboro, og Grettir Jó-
hannsson, gjaldkeri, til Mountain, N. D.
ASrar ferSir sem hann fór voru til Ár-
borgar, þangaS sem séra Jóhann Frið-
riksson fylgdi honum; til Riverton, Sel-
kirk og vestur á strönd, til Blaine, Seattle
og Vancouver. Og I bakaleiðinni kom
hann við I Wynyard, Leslie og Church-
bridge I Sask. En inn á milli ferða hans,
fór hann á læknaþingið I New York, og
líka á læknaþingið I Cleveland, sem gestur
Dr. Thorlakson. Rétt fyrir jól hélt nefnd-
in lækninum dálítiS samsæti og afhenti
honum öriitla jólagjöf; og I byrjun febrú-
armánaSar var efnt til almenns samsætis
áður en hann fór héðan til að veita mönn-
um tækifæri til aS kveSja hann og þakka
honum komuna. ViS vitum að nú höfum
viS enn annan vin á Islandi sem hugsar
hlýtt til okkar hér vestra, alveg eins og
ég veit að margir um allar íslensku bygð-
irnar hér, sem fengu að hlusta á hann
og kynnast honum, hugsa hlýtt til hans.
Þetta var tilraun, sem ég vona að beri
góðan árangur. En það verSur aS miklu
leyti undir deildunum sjálfum komiS
hvort hún hafi það eða ekki, og hvort
aS hægt verSi að réttlæta þann töluverSa
kostnaS, sem hún hafði I för með sér.
Það verður að skiljast, aS þó að aðal-
nefndin hafi ráSstafað þessari tilraun, þá
er deildarstarfsemin I höndum deildar-
manna. Stjórnarnefndin hefir altaf viljað
sýna samvinnu tilraunir viS deildirnar og
gerir það, hygg ég I framtlðinni. En þaS
er og verður verksvið allra þjóSræknis-
manna, innan og utan bæjar að talca sam-
an höndum til að efla sem best allan til-
gang sameiginlegra mála okkar.
Samhand við ísland.
Eitt, sem koma Páls Kolka læknis hing-
aS vestur hefir gert, og sem ekki hefir
verið tekið fram að ofan, er aS styrkja
böndin milli okkar Vestur-lslendinga og
fslands. Hann kom með eitthvað af and-
rúmslofti gamla landsins meS sér, inn I
hverja bygS, og inn á hvert heimili, sem
hann heimsótti. Og eins má segja um
hvern einasta gest af þeim öllum sem