Tímarit Þjóðræknisfélags Íslendinga - 01.01.1955, Side 41

halldór kiljan laxness
23
sannra íslendinga á Sviðinsvík í
haust?
Allt of margir hlutir höfðu farið
fram hjá Ólafi Kárasyni á hinu af-
skekkta heimshorni Bervík, þar á
Weðal þessi atkvæðagreiðsla.
Jú mikil ósköp, sagði Reimar
skáld. Það var látið ganga til at-
kvæða um það í félaginu hver væri
eftirbreytnisverðastur allra manna
sem fæðst hafa í heiminum. Nú veit
e§ að þú ímyndar þér að Pétur
h’ríhross hafi fengið flest atkvæði,
en þar skjátlast þér karl minn. Af
fsepum tvö hundruð atkvæðum fékk
Jón skerínef sextíu og eitt, en Pétur
Þríhross aðeins sextíu. Napóleon
frúkli fékk seytján, Júel J. Júel
firnmtán og prókúristinn fimm.
Jesús Kristur fékk aðeins eitt . . .“
Hm uppgröft og nýgröft glæpa-
mannanna segir Sigurður Einarsson
J ^ifúómi um Höll sumarlandsins
( ímarit Máls og Menningar sept.
^8); „Enga ástæðu sé ég til að
e ast um, að þar sé trúlega og hóf-
e§a með efni farið, þegar ég ber
^aman frásögn Halldórs af þeirri
lrkjulegu vakningu á Norðurlandi,
fern mer skilst að jarðarför Mikla-
aejar-Sólveigar hafi átt að vera, við
lasagnir blaðanna
þessum
^nnars
Nat.
hér syðra af
uPPbyggilega atburði.“
minna nöfn Halldórs
a
an og Skáld-Rósu. En átti ekki
vlí,einka gamla í Skólavörðuholtinu
J a einhverntíma slíkum vinsæld-
m að fagna af andatrúarmönnum?
Hver Pétur Þríhross sé getur farið
h/ ■ ^1^3 Þar til komið er í Fegurð
Vj?lnflns- Þar eiga allir drættirnir
hafft- °naS úónsson, er um það bil
1 eigi aðeins alveg slegið hendi
sinni af Menningarsjóðs skáldi sínu
frá 1930, heldur vann á móti honum
með því að lækka hann úr 5000 í
1800, gera hann jafnan Ólafi Frið-
rikssyni. Og synd væri að segja, að
Halldór hefði látið sér segjast af
lexíu Jónasar, „Fólk í tötrum“
löngum áðurnefndum ritdómi um
Sjálfstætt fólk. Verst var, að Hall-
dór hafði gengið í það að stofna
bókmenntafélagið Mál og menningu
17. júní 1937, til þess að gefa fátæku
fólki efni á að fá góðar bækur við
vægu verði, en félagsbækur fóru að
koma út næsta ár. Þetta eru „sokka
og skó“-samtökin á Sviðinsvík. Til
að vinna gegn þessu félagið, sem
Jónas taldi kommúniskt og var að
minnsta kosti sósíalistiskt, samein-
aði Jónas Menningarsjóð og Þjóð-
vinafélagið og lét það hefja útgáfu
sem hann taldi þjóðhollari en hitt.
Þetta verður hið „Sanníslenzka Há-
menningar- og Þjóðernisbrókafélag“
hjá Halldóri. Loks er atkvæða-
greiðslan. Hún fór fram eins og
Halldór segir og auðvitað fengu
þeir Jónas og Jesús Kristur sín at-
kvæði þar, en ekki man ég hve
mörg atkvæði Jónas fékk. Annars
verður að minna á það til afsökunar
Jónasi, að árás Rússa á Finna vetur-
inn 1939—40 hafði gert alla vinstri
menn óvinsælli en þeir höfðu
nokkru sinni verið, enda gengu
margir sósíalistar úr flokki sínum
þá, þótt Halldór gerði það eigi. Til
allrar hamingju fyrir sósíalista og
vinstri menn, gerðist nú það sem
vænta mátti, að Hitler gekk á samn-
inga sína við Rússland og tók að
leggja undir sig landið. En þá gerð-
ist það undur að Stalin, sem áður
hafði verið óvinur mannkynsins