Tímarit Máls og menningar


Tímarit Máls og menningar - 01.06.1996, Page 121

Tímarit Máls og menningar - 01.06.1996, Page 121
ljóðsins, í stað þess að tengjast á marg- flókinn hátt inn í þann endalausa vef sem prósi hans er, þar sem sýnirnar hrannast upp og láta hver aðra ekki í friði heldur örva linnulausa merkingar- leit. f því samhengi ríkir viðleitni tii að tengja sýtiirnar saman í heimssýn sem þó er aldrei sátt við kyrrstæða heimsmynd. Rými ljóðsins nýtir Thor sér á annan hátt, þótt ótal tengingar séu við mynd- heim prósaverkanna. Sýn á tré og fugla, til dæmis í ljóðinu „Laufvængir trjánna" er kannski ekki fjarskyld skynjun per- sóna og sögumanna á ýmsum stöðum í prósaverkunum, en hér fær sýnin kyrr- látara umhverfi: Laufvængir trjánna sveiflast einsog langir hálsar á háfættum fuglum á leið til messu Raddir barna einhvers staðar bak við þétt barr [...] Laufvœngir. í þessu orði, þessari skýru myndhverfingu, býr þríein mynd lífsins sem þrífst í náttúrunni: gróður (lauf) og dýr (vængir, fugl) og svo vitund mannsins, mælandans sem fellir þessi svið náttúrunnar saman og les sig jafn- framt inn í samneyti við þau og heyrir um leið óm barnsradda. En kannski dugar laufið eitt og sér til að tengja sam- an tré og flugið sem lífið býður upp á, eins og ffam kemur í „Vísu“. Þar má sjá kyrrðina og einfaldleikann sem eru, hvað sem öðru líður, einn lykillinn að skáldskaparheimi Thors, um sumt aust- urlenskur lykill: Að fljóta með þér á laufblaði út í bláinn Líklega var það misráðið hér að framan að samþykkja titil ljóðabókarinnar sem einkenni á ljóðum Thors. Þessi titill er villandi. „Snöggfærðar sýnir“ eru til umfjöllunar í öðru ljóði sem einnig nefnist „Vísa“: Snöggfærðar sýnir sem leiftra og loga unz liðast þær sundur og gliðnandi eimur vefst þá um ása, vart nema keimur í vitund þér lifir Hér er skáldið í raun að lýsa þeim eyð- ingarmætti sem hann hamast gegn í prósaverkum sínum, þar sem sýnir draums og vöku fá ekki að liðast sundur heldur eru sem snöggfærðar í vef þar sem þær eiga þess kost að leiftra og loga áfram. Sýnir ljóðanna eru yfirleitt ann- ars eðlis og mótast raunar oft af klass- ísku ljóðrænu viðhorfi. í þeim er horft og hlýtt á árin sem fara og skilja effir þyt í gulnuðum stráum; haustið er áleitið, hverfulleikinn og smæð mannsins sem hlustar um stund á óm náttúrunnar og deyr. Sérkenni eða „spor“ Thors (þar á meðal einkennisdýr hans, fuglinn) sjást einnig í sinum tærasta einfaldleika, til að mynda í síðasta ljóðinu í Thalatta-flokknum: Strönd fótspor af fúgli í spori mannsins Sær Algengt er að mannsævin sé hugleidd þegar horft er út á óræðar víddir hafsins — hafið er í rauninni litlu síðra almætti en himinninn. I Tvílýsi stendur ung kona ein á ströndinni og er ekki rótt. Og spurt er: „Biðu höfin kannski einhvers?" (s. 106). En þótt fallvelti mannsins birt- ist í fótspori fugls og speglist í hafinu sem máir út öll spor, þá er ekki þar með sagt að Thor fýllist trega í ríki ljóðsins. Gamansemin hefur ávallt verið þáttur í skáldskap Thors og hér birtist hún til TMM 1996:2 119
Page 1
Page 2
Page 3
Page 4
Page 5
Page 6
Page 7
Page 8
Page 9
Page 10
Page 11
Page 12
Page 13
Page 14
Page 15
Page 16
Page 17
Page 18
Page 19
Page 20
Page 21
Page 22
Page 23
Page 24
Page 25
Page 26
Page 27
Page 28
Page 29
Page 30
Page 31
Page 32
Page 33
Page 34
Page 35
Page 36
Page 37
Page 38
Page 39
Page 40
Page 41
Page 42
Page 43
Page 44
Page 45
Page 46
Page 47
Page 48
Page 49
Page 50
Page 51
Page 52
Page 53
Page 54
Page 55
Page 56
Page 57
Page 58
Page 59
Page 60
Page 61
Page 62
Page 63
Page 64
Page 65
Page 66
Page 67
Page 68
Page 69
Page 70
Page 71
Page 72
Page 73
Page 74
Page 75
Page 76
Page 77
Page 78
Page 79
Page 80
Page 81
Page 82
Page 83
Page 84
Page 85
Page 86
Page 87
Page 88
Page 89
Page 90
Page 91
Page 92
Page 93
Page 94
Page 95
Page 96
Page 97
Page 98
Page 99
Page 100
Page 101
Page 102
Page 103
Page 104
Page 105
Page 106
Page 107
Page 108
Page 109
Page 110
Page 111
Page 112
Page 113
Page 114
Page 115
Page 116
Page 117
Page 118
Page 119
Page 120
Page 121
Page 122
Page 123
Page 124
Page 125
Page 126
Page 127
Page 128
Page 129
Page 130
Page 131
Page 132
Page 133
Page 134
Page 135
Page 136
Page 137
Page 138
Page 139
Page 140

x

Tímarit Máls og menningar

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Tímarit Máls og menningar
https://timarit.is/publication/1109

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.