Tímarit Máls og menningar - 01.06.1996, Page 121
ljóðsins, í stað þess að tengjast á marg-
flókinn hátt inn í þann endalausa vef
sem prósi hans er, þar sem sýnirnar
hrannast upp og láta hver aðra ekki í
friði heldur örva linnulausa merkingar-
leit. f því samhengi ríkir viðleitni tii að
tengja sýtiirnar saman í heimssýn sem þó
er aldrei sátt við kyrrstæða heimsmynd.
Rými ljóðsins nýtir Thor sér á annan
hátt, þótt ótal tengingar séu við mynd-
heim prósaverkanna. Sýn á tré og fugla,
til dæmis í ljóðinu „Laufvængir trjánna"
er kannski ekki fjarskyld skynjun per-
sóna og sögumanna á ýmsum stöðum í
prósaverkunum, en hér fær sýnin kyrr-
látara umhverfi:
Laufvængir trjánna sveiflast
einsog langir hálsar á háfættum fuglum
á leið til messu
Raddir barna einhvers staðar
bak við þétt barr
[...]
Laufvœngir. í þessu orði, þessari skýru
myndhverfingu, býr þríein mynd lífsins
sem þrífst í náttúrunni: gróður (lauf) og
dýr (vængir, fugl) og svo vitund
mannsins, mælandans sem fellir þessi
svið náttúrunnar saman og les sig jafn-
framt inn í samneyti við þau og heyrir
um leið óm barnsradda. En kannski
dugar laufið eitt og sér til að tengja sam-
an tré og flugið sem lífið býður upp á,
eins og ffam kemur í „Vísu“. Þar má sjá
kyrrðina og einfaldleikann sem eru,
hvað sem öðru líður, einn lykillinn að
skáldskaparheimi Thors, um sumt aust-
urlenskur lykill:
Að fljóta með þér
á laufblaði
út í bláinn
Líklega var það misráðið hér að framan
að samþykkja titil ljóðabókarinnar sem
einkenni á ljóðum Thors. Þessi titill er
villandi. „Snöggfærðar sýnir“ eru til
umfjöllunar í öðru ljóði sem einnig
nefnist „Vísa“:
Snöggfærðar sýnir sem leiftra og loga
unz liðast þær sundur og gliðnandi eimur
vefst þá um ása, vart nema keimur
í vitund þér lifir
Hér er skáldið í raun að lýsa þeim eyð-
ingarmætti sem hann hamast gegn í
prósaverkum sínum, þar sem sýnir
draums og vöku fá ekki að liðast sundur
heldur eru sem snöggfærðar í vef þar
sem þær eiga þess kost að leiftra og loga
áfram. Sýnir ljóðanna eru yfirleitt ann-
ars eðlis og mótast raunar oft af klass-
ísku ljóðrænu viðhorfi. í þeim er horft
og hlýtt á árin sem fara og skilja effir þyt
í gulnuðum stráum; haustið er áleitið,
hverfulleikinn og smæð mannsins sem
hlustar um stund á óm náttúrunnar og
deyr. Sérkenni eða „spor“ Thors (þar á
meðal einkennisdýr hans, fuglinn) sjást
einnig í sinum tærasta einfaldleika, til að
mynda í síðasta ljóðinu í
Thalatta-flokknum:
Strönd
fótspor
af fúgli
í spori
mannsins
Sær
Algengt er að mannsævin sé hugleidd
þegar horft er út á óræðar víddir hafsins
— hafið er í rauninni litlu síðra almætti
en himinninn. I Tvílýsi stendur ung
kona ein á ströndinni og er ekki rótt. Og
spurt er: „Biðu höfin kannski einhvers?"
(s. 106). En þótt fallvelti mannsins birt-
ist í fótspori fugls og speglist í hafinu
sem máir út öll spor, þá er ekki þar með
sagt að Thor fýllist trega í ríki ljóðsins.
Gamansemin hefur ávallt verið þáttur í
skáldskap Thors og hér birtist hún til
TMM 1996:2
119