Skírnir - 01.01.1963, Qupperneq 15

Skírnir
Þriggja alda minning
11
Hér skal ósagt látið, hver orðið hefðu örlög þessara
handrita, ef Arni hefði ekki safnað þeim og komið þeim
fyrir í Kaupmannahöfn. Skal öðrum eftirlátið að reyna
getspeki sína á þessu. En slíkar vangaveltur geta í hœsta
lagi orðið skemmtilegar hugsmíðir.
Störf Árna Magnússonar við Hafnarháskóla voru með
nokkuð sérkennilegum hætti. Það er ósannað mál, að
hann hafi nokkru sinni haldið þar fyrirlestur, þó að svo
hafi nokkrum sinnum verið boðað í fyrirlestraskrá (sbr.
Safn Frœffafélagsins VIII, 116). Á hinn bóginn er víst,
að hann kenndi mörgum stúdentum einkalega. Samkvæmt
stúdentaskránni viröast þeir hafa verið um 175, þar af um
15 íslenzkir. Til starfa hans við háskólann verður einnig
að telja vinnu hans við liáskólabókasafnið, og skrifara-
starfið við skjalasafnið er þessu nátengt.
Um vísindaleg verk Árna er svipaða sögu að segja og
um kennslustörf hans. Afrek lians eru ekki fólgin í því
að semja eða gefa út stór rit. Það er tæpast hægt að segja,
að eftir hann liggi nokkurt heillegt ritverk, en allt um það
er margt, sem hann samdi, mjög mikils virði, og aðstoð
hans við aðra fræðimenn, t. d. Thomas Bartholin og Þor-
móð Torfason, lyfti verkum þeirra á hærra vísindalegt stig.
Hér eru aðeins tök á að víkja lítillega að ritstörfum Árna.
Árið 1695 gaf Árni út á Þýzkalandi Incerti auctoris
Chronica Danorum et prcecipue Sialandiœ. Þetta er lítið
rit, en sýnir nákvæmni og vönduð vinnubrögð. Árið 1719
gaf hann út Testamentum Magni regis. Þetta er erföaskrá
Magnúsar konungs lagabætis, samin 1277. Utgáfunni fylg-
ir formáli og neðanmálsathugasemdir. Þess má geta, að
frumritið á skinni brann 1728. Árni rannsakaði allmikið
tímatal í íslands- og Noregssögu. Um þessi efni gerir hann
oft athugasemdir í bréfum til Þormóðs Torfasonar, sem
oft beindi til hans fyrirspurnum, er að þessu lutu. Um
þetta fjallar einnig ritgerðin Chronologia postremorum