Skírnir - 01.01.1963, Side 21

Skírnir
Handritastofnun fslands
17
Ölafs Lárussonar, að Islendingar tækju sæti í Árnanefnd.
Hann lagði áherzlu á nauðsyn þess fyrir íslenzkt menntalíf,
að handritin fengjust heim. Prófessor Alexander Jóhannes-
son hefur og látið í ljós þá skoðun við ýmis tækifæri, að mið-
stöð íslenzkra fræða ætti að vera hér. Að sinni hlaut sjálf
baráttan fyrir því að fá handritin heim að sitja í fyrirrúmi
fyrir ráðstöfunum þeim, sem gera þyrfti, þegar þar að kæmi.
Árið 1942 flutti Einar Ól. Sveinsson erindi á kvöldvöku
Stúdentafélags Reykjavikur 30. maí, og fór hann um það
nokkrum orðum, að þörf væri að koma á fót stofnun til efl-
ingar íslenzku þjóðemi, og hefðu störf hennar visindalega
undirstöðu, þó að þau beindust mjög að menningarbaráttu
líðandi stundar.1)
Það mun hafa verið 1944, að hafizt var handa um að vinna
hér heima að vísindalegri og sögulegri orðabók yfir íslenzka
tungu á síðari tímum, og 1947 var fyrst veitt fé til þess í
fjárlögum. Með þessu batt Háskólinn sér mikinn hagga fjár-
hagslega, en þetta var nauðsynjaverk, og verður það æ ljós-
ara sem lengra líður.
Árið 1946 komu aftur á móti fram tillögur varðandi verk,
sem tekin væm fyrir, ef handritin fengjust heim. Hinn 27.
apríl það ár skrifuðu Sigurður Nordal, Einar Öl. Sveinsson,
Finnur Sigmundsson, Barði Guðmundsson, Þorkell Jóhannes-
son og Ólafur Lámsson (nöfnin eru talin í sömu röð og þau
eru í undirskriftinni) menntamálaráðherra bréf. Ljósrit af
bréfi þessu leyfi ég mér að sýna stjórnarnefndarmönnum.
Þess skal geta, að í minni eigu er uppkast af því, og gæti það
á sínum tíma lent í skjalasafni Handritastofnunarinnar.
1 þessu bréfi er rætt nokkuð um handritamálið, síðan seg-
ir svo:
„Okkur er vel kunnugt, að samningar xun handritamálið
em síður en svo útkljáðir ennþá, en eigi að síður þykir okkur
þörf, að Islendingar geri sér ljóst, hvaða ráðstafanir sé rétt
að gera til að efla norræn vísindi og vinna að þvi, að hand-
ritin megi koma að sem mestum notum, ef svo skyldi verða,
Erindið kom fyrst út í Þjóðinni 1942, siðan sérprentað („Fáir, fá-
tækir, smáir“, Reykjavik 1942), nú í „Ferð og förunautar", 1963.