Skírnir - 01.04.2013, Síða 87

SKÍRNIR
TÁKNMYND EÐA EINSTAKLINGUR?
85
sín heldur undirstrikað að bæði eru viðfangsefnin af ólíkum toga
og að ólíkar rannsóknaraðferðir liggi að baki þessum verkum.8
Kyngervi ævisögunnar
Þótt skrifaðar hafi verið ævisögur um konur, einkum þekktar konur
á borð við drottningar eða brautryðjendur, löngu fyrir uppgang
kvennasögunnar um 1970, er það fyrst þá sem vöxtur hleypur í út-
gáfu á fræðilegum ævisögum kvenna (Caine 2010: 44-46; Heilbrun
1988; Ware 2010). Reyndar höfðu ekki allir trú á slíkum verkum —
þau seljast ekki, sögðu útgefendur við sagnfræðinginn Gerdu Ler-
ner sem fékk höfnun frá 25 útgefendum áður en bók hennar um
Grimké-systur kom út á vegum HoughtonMifflin árið 1967 (Caine
2010: 44).9
Ástralski sagnfræðingurinn Barbara Caine segir einmitt að
áhersla sagnfræðinnar á almannasviðið, þar sem karlar réðu lengst
af ríkjum, hafi á þessum tíma gert það að verkum sagnfræðilegar
ævisögur fjölluðu fyrst og fremst um karla sem höfðu gert sig gild-
andi á pólitíska sviðinu eða í hernaði. Störf kvenna á einkasviðinu
eða á því sem þótti heyra til hins kvenlega átti ekki heima innan
þessa ramma og nær ómögulegt var fyrir konur „að uppfylla þau
8 Dæmi um þetta má sjá í bókaflóðinu fyrir hver jól, svo sem í niðurröðun efnis í
Bókatíbindum en ekki síður í umræðu um bækur í fjölmiðlum. I frétt í Ríkis-
sjónvarpinu 28. nóvember 2012 var t.d. „ævisagan" sögð í dauðateygjunum,
einkum vegna þess að fólk fylgdist með hvert öðru á samfélagsmiðlinum Facebook
og á síðum tímarita á borð við Séð og heyrt. Þótt viðtalsbækur kæmu við sögu
(sem ævisögur) í fréttinni voru fræðilegar ævisögur ekki nefndar sérstaklega. Sjá
Vef: http://www.ruv.is/frett/facebook-ad-gera-utaf-vid-aevisoguna (Skoðað 23.
janúar 2013).
9 Grimké-systur voru fæddar um aldamótin 1800 og voru þekktar kvenréttinda-
konur og andstæðingar þrælahalds. Bók Lerner heitir The Grimké Sisters from
South Carolina: Rebels against Slavery. Gerda Lerner var meðal þekktustu
kvennasögufræðinga Bandaríkjanna, höfundur margra greina og bóka og hand-
ritshöfundur. Hún var í fararbroddi þeirra sem komu á fyrsta skipulega náminu í
kvennasögu við bandaríska háskóla og barðist fyrir því að kvennasaga yrði viður-
kennd sem alvöru fagsvið. Hún lést háöldruð snemma á þessu ári. Sjá Vef:
http://www.nytimes.com/2013/01/04/us/gerda-lerner-historian-dies-at-
92.html?pagewanted=all&_r=0 (Skoðað 18. janúar 2013).