Tímarit Máls og menningar


Tímarit Máls og menningar - 01.09.2018, Qupperneq 22

Tímarit Máls og menningar - 01.09.2018, Qupperneq 22
Á s d í s R . M a g n ú s d ó t t i r 22 TMM 2018 · 3 týri ævintýranna) og sama ár sendi hin nánast óþekkta Mme d’Aulnoy frá sér þrjú fyrstu bindin af Contes (Ævintýri). Næsta ár hélt hún ótrauð áfram og gaf út 4. bindið, og einnig fjögur bindi af Contes Nouveaux ou les fées à la mode (Ný ævintýri). Talsverður munur er á frásagnarstíl og efnistökum Mme d’Aulnoy og Perraults. Þau skrifuðu til að mynda bæði sögu um Öskubusku árið 1697, þær fjalla báðar um unga stúlku sem fær ekki að fara á dansleik en giftist svo konungssyninum vegna þess að hún er sú eina sem passar í týnda skóinn. Ævintýri Mme d’Aulnoy – Finette Cendron – er mun lengra en frá- sögn Perrault og hún fléttar söguna um Öskubusku inn í rammafrásögn í spænskum stíl sem einnig var áberandi í skáldsögum hennar. Hún tekur sér því meira frelsi en Perrault, prjónar framan og aftan við söguna og bætir við dramatískum innskotum sem brjóta upp frásögnina auk þess sem hún dvelur lengur við lýsingar af ýmsu tagi; ævintýri hennar endurspeglar þannig enn frekar stíl og smekk þeirra áheyrenda sem hún skrifar fyrir en sögur Per- raults. Einnig er kímnin sjaldan langt undan í sögunum. Almennt séð eru sögur Mme d‘Aulnoy því í stíl við önnur skáldverk þessa tímabils. Helstu sögupersónur hennar eru af konungaættum og alla jafna göfugar, hugrakkar og góðar enda sagði málshátturinn frá 1690 að göfugur uppruni tryggði góðan mann, „Bon sang ne peut mentir“.10 Sögurnar enda allar á mórölskum nótum, eins og algengt var um ævintýri, þótt iðulega sé lítið samhengi á milli sögunnar og boðskaparins sem hún virðist eiga að flytja. Ef fólki af lægri stéttum bregður fyrir er það oftast ljótt á einhvern hátt og höfundur gerir grín að borgarastéttinni í þessari íhaldssömu mynd af samfélaginu sem hún dregur upp. Það er þó athyglisvert, að yfirleitt eru kvenhetjur Mme d’Aulnoy ekki bara fallegar heldur líka gáfaðar og þær taka málin í sínar hendur þegar foreldrar eða aðrir sem yfir þeim ráða reynast þeim illa. Í heimi ævintýrsins er álfkonan fremst meðal jafningja og Nadine Jasmin bendir á að í ævintýrum hennar sé álfkonan staðgengill höfundar; höfundurinn er þá eins konar álfkona og penninn ígildi töfrasprotans sem gerir allt mögulegt.11 Fríða og Dýrið Áhugi á ævintýrum minnkaði ekki í Frakklandi á 18. öld. Þúsund og einni nótt var snúið á frönsku af Antoine Galland í upphafi 18. aldar og í kjölfarið voru fleiri ævintýrasöfn gefin út, til dæmis safnið Þúsund og einn dagur, sem einnig átti að innihalda persnesk ævintýri í þýðingu Francois Pétis de la Croix en er að öllum líkindum stæling, 12 Þúsund og eitt korter, Þúsund og ein klukkustund, Þúsund og einn greiði, Þúsund og ein dilla, Þúsund og eitt þvaður! Austurlönd og framandi heimar heilluðu lesendur og áheyrendur og hinn skynsami Voltaire var einn þeirra sem spreyttu sig á þessu stutta frásagnarformi þegar hann skrifaði, í anda upplýsingarinnar, heimspeki- sögurnar Birting, Zadig og örlögin, Míkrómegas, o.fl. þar sem söguhetjan TMM_3_2018.indd 22 23.8.2018 14:19
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80
Qupperneq 81
Qupperneq 82
Qupperneq 83
Qupperneq 84
Qupperneq 85
Qupperneq 86
Qupperneq 87
Qupperneq 88
Qupperneq 89
Qupperneq 90
Qupperneq 91
Qupperneq 92
Qupperneq 93
Qupperneq 94
Qupperneq 95
Qupperneq 96
Qupperneq 97
Qupperneq 98
Qupperneq 99
Qupperneq 100
Qupperneq 101
Qupperneq 102
Qupperneq 103
Qupperneq 104
Qupperneq 105
Qupperneq 106
Qupperneq 107
Qupperneq 108
Qupperneq 109
Qupperneq 110
Qupperneq 111
Qupperneq 112
Qupperneq 113
Qupperneq 114
Qupperneq 115
Qupperneq 116
Qupperneq 117
Qupperneq 118
Qupperneq 119
Qupperneq 120
Qupperneq 121
Qupperneq 122
Qupperneq 123
Qupperneq 124
Qupperneq 125
Qupperneq 126
Qupperneq 127
Qupperneq 128
Qupperneq 129
Qupperneq 130
Qupperneq 131
Qupperneq 132
Qupperneq 133
Qupperneq 134
Qupperneq 135
Qupperneq 136
Qupperneq 137
Qupperneq 138
Qupperneq 139
Qupperneq 140
Qupperneq 141
Qupperneq 142
Qupperneq 143

x

Tímarit Máls og menningar

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Tímarit Máls og menningar
https://timarit.is/publication/1109

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.