Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar - 01.01.2020, Page 131

GUNNAR THEODóR EGGERTSSON
130
fræðinga á borð við Jane Goodall og Diane Fossey vakti athygli og kveikti
áhuga almennings og vísindamanna á lífi annarra prímata, með því að draga
fram persónuleika þeirra, einstaklingseðli, félagsskipan, tilfinninga- og vits-
munalíf. Rowell hefur einsett sér að gera slíkt hið sama fyrir kindur. Áhugi
mannfólks getur leitt til aukins tillits og viðurkenningar og að gera dýr
áhugaverð felur í sér andóf gegn skeytingarleysinu sem umlykur margar
dýrategundir og sérstaklega húsdýrin. Að vekja áhuga á dýrum verður pólit-
ískt markmið í sjálfu sér, rétt eins og Tryggvi Gunnarsson gerði sér fyllilega
grein fyrir hundrað árum áður.
með bæði Rowell og Despret að leiðarljósi verður spurningin um dýra-
sögurnar bæði flóknari og mikilvægari, því frásagnarlistin er ávallt gildis-
hlaðin þegar rætt er um aðrar dýrategundir. Hvers vegna verða sum dýr að
sögupersónum en önnur ekki? Ef að áhugi mannfólks telst afrek fyrir dýr,
hvað þarf þá til að vekja áhuga og forvitni mannfólksins og „upphefja“ dýrið
á þeim forsendum? Tryggvi notaði sögur sem hugmyndafræðilegt tól til að
berjast fyrir hönd dýra almennt en engu að síður er ákveðið stigveldi til
staðar hvað varðar þær sögur sem sagðar voru. ólíklegt er að ritstjórnarleg
ákvörðun hafi ráðið því að fleiri hestar og hundar birtust á síðum tímarits-
ins heldur en kindur og kýr, því væntanlega hafa það verið sögurnar sem
Tryggva bárust að langmestum meirihluta. Til að skilja þögnina í kringum
önnur dýr þarf að líta til annarra samfélagslegra þátta á tímabilinu og skoða
hvaða sögur litu dagsins ljós og hverjar ekki.
5. Karlar og kýr
Í næstsíðasta tölublaði Dýravinarins birtist merkilegt bréf frá reglulegum
penna, Böðvari magnússyni, til stuðnings íslenskra reiðkvenna. Böðvar
játar að hann „minnist ekki að Dýravinurinn hafi nokkurn tíma sýnt mynd
af dýraverndunarkonum“57 og ákveður að bæta úr því með því að benda á að
minni hluti sveitakvenna eigi yfir sérstökum reiðhesti að ráða, en þó séu þær
til, og ein af þeim er Jóhanna magnúsdóttir á kárastöðum í Þingvallasveit:
Fáum reiðhestum hygg ég líði betur, en þeim sem konur eiga sjálf-
ar, enda er það ómælt sem þær miðla þeim úr búri sínu. Jóhanna
hefur alltaf átt sérstakan reiðhest, séð um brúkun hans og annast
piness-through-sheep-cows-and-pigs/: „Being interesting is a political achievement
for animals“.
57 Böðvar magnússon, „Jóhanna magnúsdóttir“, Dýravinurinn 15/1914, Reykjavík:
Hið íslenzka þjóðvinafélag, bls. 39.