Úrval - 01.04.1974, Side 23

21
„HVER SEM ER GETUR BÚIÐ TIL DEMANTA"
Nei, það er erfitt að trúa því, að
mér hafi skjátlazt. Eru þetta raun-
verulega gervidemantar?"
,,Já, þeir voru framleiddir í stofn
un þeirri, sem ég starfa við.“
Gesturinn kynnti sig nú sem dr.
Valentin Bakul, forstjóri Stofnunar
hörkumikilla efna við Vísindaaka-
demíu Úkraínu. Hann hlustaði á
gullhamra þessa fræga gimsteina-
sérfræðings: Þessir tilbúnu dem-
antar höfðu reynzt vera harðari en
raunverulegir demantar.
Auðvitað var það ekki ætlun dr.
Bakuls að láta búa til skartgripi úr
steinum þeim, sem hann hafði sýnt
B^nrois. En hann vissi, að fyrsta
tilraunin til þess að mynda á þeim
fleti með demantaskurðverkfærum,
mundi sýna fram á hinn mikilvæga
eiginleika þeirra, hina geysilegu
hörku, sem mundi örugglega vekja
áhuga sérfræðingsins, þar eð hún
va” meiri en áður hafði þekkzt.
Sovézki vísindamaðurinn reyndi
ekki að leyna því, að tilgangur hans
væri að vekja áhuga helztu er-
lendra fyrirtækja á þessu sviði á
bessum varningi, sem stofnun hans
hafði framleitt og að koma á við-
skÍDtasamböndum. Þetta gerðist ár
ið 1967.
Nokkrum árum síðar var haldið
fvrst.a alþjóðlega ársþingið um
notkun demanta í iðnaði, og var
bað haldið í Kiev. Á meðal þeirra
sérfræðinaa, aem það sóttu, var
herra Bonrois, sem var formaður
belaísku sendinefndarinnar. Þegar
B^nrois hitti dr. Bakul aftur, brosti
hann. er hann minntist jafnframt
ytpjnanna frá Sierra Leone“. í
ræðu. sem gesturinn hélt á ráð-
stefnunni, lýsti hann því, hversu
miklu fljótara og hagkvæmara það
væri að vinna úr náttúrudemönt-
um með hjálp gervidemanta.
Gestirnir létu í ljós geysimikinn
áhuga, er þeir fylgdust með dem-
antavinnslunni í Kiev. Þar var ekki
um neinar námur að ræða, heldur
háar byggingar inni í miðri stór-
borg, enda voru þetta gervidem-
antar.
..HVER SEM ER GETUR BÚIÐ
TIL DEMANTA"
Vélmennið deplar glóandi rauð-
um augunum og lofar því hásri
röddu, að það muni breyta veniu-
legu grafítefni í verðmætan dem-
ant. Vélmennið hefst síðan tafar-
laust handa við ummyndun þessa
með því að stinga upp í munn sér
íláti. sem hefur að geyma grátt
efni. Síðan þrýstir það saman kjálk
unum og . . .
Það er auðvelt að ganga úr
skuvea um, að þéttu, glitrandi litlu
kornin. sem birtast nú í sama ílát-
íou. eru raunverulegir demantar.
Þorna er hvorki um kraftaverk né
hrnn?5 ag ræða. Þetta er aðeins af-
IpiSing af eðlilegri vinnslu. sem
enain levnd hvílir yfir. því að
..töframaðurinn" siálfur. b. e. vél-
monnið. bvriar síðan tafarlaust að
ivsa því, hvernig þessi vinnsla fer
fram:
f hæari hendi minni held ég á
litium hábrvstiklefa. sem í er
blanda efna. b. e. grafít og unn-
lant-nerefni. Eg treð síðan litla bá-
brvst.iklefanum á milli minna afl-
miklu kiálka, en þeir geta myndað