Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1988, Side 86

90
ÁRBÓK FORNLEIFAFÉLAGSINS
Hjer (þ.e. í Papey) sjást enn í dag menjar eptir hina gömlu írsku
munka. - Austan til á eyjunni er hóll, sem nefndur er „írski hóll“,
þar áttu Papar gömlu að hafa sett upp skip sitt og haft aðsetur.
Austan undir hólnum mótar fyrir tópt, sem nú er öll grasi vaxin og
mjög sokkin í jörð og jafnleg. Á breidd er tóptin utanveggja hjer um
bil 20 fet, og á lengd 30 fet eða meir, því lengdin er óglögg. Niður
undan tóptinni og rjett hjá henni, er dálítil hæð, að mestu kringlótt,
c. 30 fet að þvermáli, með laut í miðju, og eigi ólíkt því að vera
fornt mannvirki. Jeg hef ætlað að grafa bæði í tóptina og hæðina
niður undan, en það hefir farizt fyrir til þessa. Ef þetta eru fornmenj-
ar, þá eru þær sjálfsagt elztar allra fornmenja hjer á landi.4
í þessari frásögn virðist það felast, að gömlu Papeyingarnir hafi talið
Papa aðeins kennda við einn stað í eynni, nefnilega „írskahól" austan
til á henni. Snorri lýsir síðan tóftum þar, sem bersýnilega eru það sem
nú er nefnt Papatættur. Ekki virðist hann hafa þekkt það nafn, heldur
aðeins nafnið „írskihóll", sem komið er suðaustast á eyna 1901, en er nú
fyrir löngu orðið „írskuhólar".
Daniel Bruun segir, að sér hafi árið 1901 verið sýndar fleiri Papa-
minjar í eynni, og þá vitanlega af Gísla Þorvarðarsyni, sem ekki var af
hinum gömlu Papeyingum. Bruun segir
Ikke blot laa der en lille toppet bakke paa Öens Sydvestside ved
Navn „Irske Höj“ („írski hóll“), men der paavistes ogsaa mere eller
mindre tydelige Rester af, som det paastodes, ældgamle „Paparústir",
eller Tomter fra Papernes Tid, saaledes en ca. 35 Skridt lang og 10
á 12 Skridt bred Tomt, delt i 3 Afsnit, hvoraf de to sydligste var
bredest. Om den har været Hustomt eller Folde, kunde ikke afgöres.
Desuden saas endnu et Par ubestemmelige Tomter, som laa paa
Skraaningen Öst for „írski hóll“. Ikke langt herfra laa en större
Bugt, ved hvilken der var Tomter af et ældgammelt Baadskur, lige-
som der paa Öens östside ogsaa fandtes Tomter, som henföres til
Irerne, saaledes ved Papavík.5
Daniel Bruun talar um frskahól á suðvesturhluta eyjarinnar og á þar
líklega við það sem nú nefnast frskuhólar og eru reyndar suðaustast á
eynni. Hólarnir eru nokkrir, en einn er þeirra hæstur og lætur mest á
sér bera. Breyting frá eintölu til fleirtölu er mjög skiljanleg. Nafn
4. ísafold 24. janúar 1879, bls. 11.
5. D. Bruun 1928, bls. 15-16.