Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1988, Page 120

124
ÁRBÓK FORNLEIFAFÉLAGSINS
ganga þurrum fótum um gólfið, sem hlýtur að hafa verið rakt í meira
lagi, a.m.k. þegar rigningatíð var.
f suðausturenda hússins stendur enn myndarlegur stuðlabergsdrangur
og hallast upp að vegg, en sýnist vel geta verið á upphaflegum stað
sínum. Við þennan stein, en þó ef til vill ekki í beinum tengslum við
hann, virtist mjög greinilega hafa verið eldstæði. Ekki var það þó byggt
upp sem lilóðir eða neitt þvílíkt, heldur var þar sorti mikill í gólfi og
í honum ávalir fjörusteinar allmargir, á stærð eins og tveir lmefar eða
svo og auk þeirra brimsorfnir smásteinar eins og egg, mjög margir og
misstórir. Sumir stærri steinarnir voru sprungnir í eldi, brotnir og
reyndar fundust í húsinu hér og hvar eldmerktir hnullungar svipaðir
þessum. Samt áttu þeir greinilega heima í þessu húshorni og meira en
það, því eldsleifalagið með steinunum gekk inn í skot í bláhorninu og
var þar í dálítilli hvilft. Petta er allra syðst undir suðvesturveggnum og
hefði allt að því mátt halda, að þarna hefðu verið dyr, ef ekki hefði
verið þessar eldsmenjar, sem ekki eru samrýmanlegar því, að þarna hafi
verið dyraop. Manni dettur óneitanlega í hug, að þarna í horni hússins,
og jafnvel nokkuð inn í vegginn, hafi verið seyðir. Því miður óskýrðist
myndin af honum af vatnselgnum og eðjunni, en það var einmitt í
þessu horni hússins sem reynt var að veita vatninu út úr tóftinni.
Þegar uppgraftarsvæðið var víkkað út til austurs kom í ljós, að þar
hafði verið mjög lítið hús, eins og einskonar anddyri framan við dyrnar
á suðurgaflinum. Því er þó ekki að neita, að erfitt reyndist að sjá, að
steinar þeir sem þarna voru allmargir röðuðu sér svo reglulega, að þeir
gætu sýnt nákvæmlega veggi og þar með stærð hússins. Eigi að síður
verður talið víst, að þarna hafi verið húsnefna. Eldsleifar voru þar
miklar og mjög af sama tagi og þær sem nú var lýst í suðausturhorni
aðalhússins, aska með eldsteinum í, vænum hnullungum og smástein-
um. Virtist harla ósennilegt, að slíkt hefði myndast utanhúss, en hitt
tók þó af tvímæli, að hellustéttin heldur órofin áfram út um dyrnar á
suðurgafli aðalhússins og það miklu lengra en svo að kalla mætti hana
útidyrahellur þess húss (30.mynd). Þótt illt sé að þurfa að kveða svo
linlega að orði að þarna hafi verið lítið forhýsi, sem nú sé ekki unnt að
segja nánar til um, verður nú við það að sitja. Aðalhúsið er skýrt, for-
hýsið heldur óskýrt, en þó ekki missýning ein.
Áður en skilist er við lýsingu þessa húss, ber að taka fram, að gólfið
í aðalhúsinu var tiltölulega lárétt og það allt fram í forhýsið. Þó er
suðurhlið ögn lægri eins og sést á þversniði. Hins vegar hallaði yfir-
borði allmikið til suðausturs, þannig að suðvesturhorn uppgraftar-
svæðisins var nær 40 sm lægra en norðvesturhornið, en það þýðir aftur