Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1988, Side 124

6. KAFLI
GOÐATÆTTUR
Norðvestarlega á eynni, um það bil stundarfjórðungsgang norðvestur
frá bænum, eru svonefndar Goðatættur (25. mynd). Engar sagnir eru
um þær né heldur skýring gefin á nafninu. Staðurinn er norður af
Hellisbjargi og nokkurn veginn beint vestur af Háubjörgum. Parna eru
víðáttumiklar mýrar, en eftir þeim liggur lágur klettarani eða ás frá
austri til vesturs og lækkar vestur eftir jafnt og þétt. Hann endar í mýr-
unum rétt suðaustur af botni Mýrasunds, sem er lítill og fallegur vogur.
Þar sem hann endar skiptist hann í þrjár litlar tungur eða hólrana. Frá
þessum stað blasa við úteyjarnar, beint í vestur Sauðey, en til vinstri við
hana Hvanney og Arfaklettur, en til hægri og meira til norðurs er Arn-
arey. Landsýn er fögur og yfirleitt er útsýni skemmtilegt og fjölbreyti-
legt hvert sem litið er.
Goðatættur eru fornlegar rústir á syðstu hóltungunni. Ingólfur Gísla-
son segir að móti fyrir garði í kringum þær, en það er rangt að því er
séð verður við nána athugun. Tóft þessi var lítillega skoðuð 1967, en að
fullu grafin upp 1969. Það sumar varð Ijóst, að mannaminjar voru
einnig á hóltungunni næst norðan við (Goðatættur II), og var þar grafið
upp hús 1971. Kviknaði þá grunur um, að einnig kynni að vera húsrúst
á hinni nyrstu tungu, þar sem reyndar er best hússtæði, og var þar
graflð í til reynslu. Fundust þar einnig mannvistarleifar, sem þó virtust
ekki vera leifar af húsi.1 í brekku handan mýrarinnar til vesturs er hins
vegar fornlegt gerði (22), sem hklegt er að eigi við þessa byggð. Þótt
nafnið Goðatættur sé í rauninni aðeins nafn á hinni fyrstnefndu rúst, á
syðsta hólnefinu, af því að hún lét langmest á sér bera, verður hér litið
á allar þessar minjar sem eina heild og þær allar kallaðar Goðatættur.
Rannsókn þessara minja varð langsamlega árangursríkust allra athug-
ana í eynni. Hér verður gerð grein fyrir minjunum í þessari röð: I.
Hinar eiginlegu Goðatættur (I). II. Hústóft á miðhólnum (Goðatættur
II). IV. Gerði handan mýrarinnar.
1. Engar frekari upplýsingar var að finna í uppgraftarplöggunum um þessa rannsókn.