Tímarit lögfræðinga - 01.06.1951, Side 60

134
Tímarit lögfrœðinga
Með því að opinberum málum skal fram halda eftir föng-
um, þá skal matsmenn og skoðunar dómkveðja, þótt aðilj-
ar, sem gera skal við vart, komi ekki fyrir dóm. Dómari
kveður á um líkskoSun, og er engum heimilt að synja að-
gangs að líki í því skyni. Uppgröftur líks er því og heimill
og er leyfileg röskun á graffriði, ef hann er nauðsynlegur
í rannsókn sakar. Hins vegar er líkkrufning óheimil án
leyfis nánasta venzlamanns eða venzlamanna, nema sam-
kvæmt úrskurði dómara, enda hafi hann ráð kunnáttu-
manns við. Nánustu venzlamenn eru fyrst og fremst maki
ins látna. Ef hann leyfir, þá mun ekki þurfa samþykki
annarra venzlamanna. Næst koma börn ins látna. Mun
mega telja óskilgetin börn eiga hér aðild, ef látinn maður
hefur veitt þeim viðgöngu eða verið dæmdur faðir þeirra
eða samkvæmt dómi verið talinn faðir. Ef hvorki maki né
barn er til, þá munu foreldrar ins látna koma, og mun þá
samsvarandi gilda um föður óskilgetins barns og sagt var
um óskilgetið barn. Þegar þessum vandamönnum er ekki til
að dreifa, þarf samþykki systkina ins látna. Kjörbarn og
kjörforeldri munu hafa sama rétt sem holdlegir foreldrar
og holdleg börn væru, sem og halda sínum rétti í þessu
efni, eins og aðrir vandamenn barns. Ef ókunnugt er um
nokkurn þessara vandamanna, þá sýnist krufning mega
fram fara án sérstaks úrskurðar. Urskurð má kæra til
hæstaréttar samkvæmt 8. tölul. 172. gr.
Um matsgerðir og skoðunar má annars vísa til Al-
mennrar meðferðar einkamála í héraði, Rvík 1941, bls.
248 o. s. frv. Ber dómara jafnan að hafa til hliðsjónar
fyrirmæli einkamálalaganna um mat og skoðun og meta
það hverju sinni, hvort tiltekið ákvæði þeirra getur átt
við. Venjulega eru matsmál og skoðunar í rannsókn opin-
berra mála heldur einföld. Sérfræðilegrar rannsóknar er
þó alloft þörf, t. d. læknis, efnafræðings o. s. frv., eins og
kunnugt er.
D. Skjöl og önnur sýnileg sönnunargögn. Slík gögn
skipta oft mjög miklu máli í opinberum málum, eins og
kunnugt er. Um leit að og hald á slíkum munum er áður