Tímarit um uppeldi og menntamál - 01.01.1889, Síða 41

41
Ótal hlutir í hinu daglega lííi gefa tilefni til þannig
lagaðrar fræðslu. Yormorgun, pegar dögg er á jörðu, gefur
tilefni til fræðslu um vatnið, þá má sýna hinar einföld-
ustu verkanir pess. |>að má segja um regnið, að pað
sje vatn, sem kemur frá skýjunum, dettur niðurídrop-
um, þeir safnast í polla, síga niður í jarðveginn, renna
burt og hverfa. IJm petta mætti segja og spyrja á
marga vegu. Hvernig yrðu grösin, ef aldrei rigndi?
Ivemur regn úr þykku eða beiðríku lopti? Svo pegar
harnið heíir komið fram með alla pekkingu sína, má
hæta við hana og leiðrjetta hið misskilda. pað má
sýna ákaflega margt um eldinn; hvernig færi, ef hann
væri ekki til, hvernig fæðan, sem soðin er, pá mundi
verða. |>á kemur tækifæri til að segja hörnum sögur
um pá menn, sem enn pá eta hrátt og eru hálfvilltir,
og um muninn á oss og þeim. Sögur um petta efni
eru hörnum mjög kærar. Um eldiviðinn má margt
segja og spyrja, um inóinn, lirísið og kolin. Um
kolanámurnar mætti og segja og hvernig kolin eru graf-
in úr jörðu. Gestafluga, sem flvgur um herbergið, get-
ur gefið tilefni til að segja um skorkvikindin, um pað
hvernig pessi fluga var fyrst maðkur, sem er kallaður
mölur, og hvernig úr honum verður fluga; sama má
segja um maðkafluguna og ýms smákvikindi, sem harn-
ið þekkir. Jafnliliða pessu ætti að vekja virðingu harn-
anna fyrir öllu lífi og mannúðartilfinningar gagnvart
öllum dýrum. I stuttu máli ætti auga foreldra og.
kennara ætíð að vera opið fyrir sjerhverju efni, sem
getur vakið hina umhugsandi og uppgötvandi hæfileg-
leika. pannig löguð fræðsla, sem hjer heíir nú verið
drepið á, að ætti að vera án bóka, hún ætti ekki að
líta út eins og lexíur settar fyrir; hún ætti að vera
skýr, lífgandi og skemmtileg. Slíkir tímar eru hinir
inndælustu í höndum góðra kennara. Áhrif þeirra