Tímarit um uppeldi og menntamál - 01.01.1889, Síða 48

48
skólar vorir geti eignast slík kort, sem lijer heíir verið
talað um, pað eru að eins hinir stærri skólar eins og
latínuskólinn, gagnfræðaskólarnir og kvennaskólarnir, sem
ef til vill mundu geta pað. Eitt upphleypt kort af Sviss
kostar 36 mörk, eða 32.40 kr., af Skandinavíu 27 kr.,
af París 28.80 kr. Vjer verðum líkast til fyrst um
sinn að láta oss nægja veggkort, og pykja gott ef pau
fást. Kennarar vorir kunna likast til fáir »Modellering<,
svo peir geta ekki húið til upphleypt kort, pótt peir
vildu, og hafa víst ekki tíma nje tækifæri til pess eins
og nú hagar til.
Aptur eru hnettir (Glohus) milclu auðfengnari en
upphleypt kort. Við hvern skóla ætti hnöttur að vera,
án hans er örðugt að kenna landafræði. Hnötturinn
parf að vera stór og hann á að geta snúizt um mönd-
ul sinn; möndulliun parf að liafa mátulegan halla, á
honum eiga að vera línur, er sýnibreiddar- og lengdar-
'stig. Annaðhvort eru hnettir sljettir, eða upphleyptir,
bezt er að velja pá upphleypta pótt peir yrði nokkuð
dýrari. Beztir eru pó hnettirnir, sem hafa pann um-
húnað að peir geta snúizt í kringum lampa, sem er
hafður í sólar stað, með peim fylgir tungl, er snýst í
kringum hnöttinn. Hnöttur ineð pessum umbúnaði
kallast «Tellurium» með honum má ágætlegagera skilj-
anlegan gang jarðar um sólu, skipti dags og nætur
og árstíða. Telluria eru ekki dýr; mjög lagleg iná fá
pau hjá Morten Hansen í Reykjavik á 15—20 kr.
Hnötturinn er jafn nauðsynlegur, pótt hans purfi eigi
með fyr en börn eru búin að skilja vel landsuppdrátt.
Hinar fyrstu hugmyndir barna um lögun jarðar, gang
sólar og himintungla, eruhinarsömu »g alls mannkyns-
ins í bernsku pess, pau purfa ekki að fá hinar rjettu
hugmyndir um petta undir eins, pau skilja pær ekki,
en hægt eiga pau með að skilja í landsuppdrætti fyrir