Tímarit um uppeldi og menntamál - 01.01.1889, Blaðsíða 99

99
mennirnir liafa fetað sig áfrarn stig af stigi frá eymd,
fáfræði og niðurlægingu, til mentunar vísinda. og full-
Iromnunar. J>að á að sýna nemendunum, hvernig pjóð-
unum lieíir misjafnt farið fram, hvernig sumar standa
enn þá á bernskustigi í sambandi við liinar menntuðu
pjóðir. Til pess að gera þetta enn þá ljósara, ætti að
sýna börnunum myndir af verkfærum og ýmsum smíð-
isgripum frá steinöldinni, eiröld og járnöld, eðamennta-
öldinni. Nemendur þurfaað skilja, live ógurlegur mun-
ur er á Afríkumanni, sem tilbiður skurðgoð, sem reyn-
ir til að sætta guði sína með því að danza fyrir þeim.
blóta börnum sínum, og siá trumbur sínar, sem leigja
út skurðgoð sín og taka háa leigu eptir þau, þegar
menn fá trú á þeim, og brenna þau, þegar þau duga
ekki, livílíkur fjarskalegur munur er á slíkum manui
og á menntuðum kristnum manni. Eða hvílíkur mun-
ur er á liinum illa gerðu myndum, sem skrælingjar
Astralíu gjöra úr steini og trje, og á listaverkum Thor-
valdsens, eða á vopnum þeirra, sem opt eru eigi marg-
brotnari en svo, að hvöss steinflís er bundin við endann
á viðargrein, og hinum margbreyttu og ágætu verkfærum
og vjelum Evrópu- og Ameríkumauna. Engu rninni
verður þessi munur, þegar litið er til hinna miklu vís-
inda Evrópumanna og fáfræði skrælingjanna á Eldlandi.
Evrópumenn reka atvinnugreinir sínar, aluiryrkju, iðnað
og verzlun samkvæmt grundvallarreglum vísindanna, og
lijálpa þeim áfratn með hinum ágætu samgöngumeðul-
um, járnbrautum og frjettaþráðum, og geta sigrað þær
hindranir, sem vegalengd kemur til leiðar; aptur hafa
ýmsir skrælingjaflokkar í Afríku, Ástralíu og Ameríku
ekki minnstu hugmynd um þá hamingju og vellíðan,
sem mennirnir verða aðnjótandi með því að færa sjer í
nyt auðæfi náttúrunnar á rjettan liátt, heldur lifa líkt
og dýrin, ganga naktir og safna engum forða. J>essi
7*