Tímarit Máls og menningar - 01.12.1974, Qupperneq 60

Tímarit Máls og menningar
— Hvernig kom Þorsteinn Gíslason íyrir sjónir?
— Hann var ákaflega þægilegur maður í viðmóti, rólegur, hægur og
stilltur. Ég sá hann aldrei skipta skapi. Ég var á annarri skoðun í stjórn-
málum en hann. Hann var heimastjórnarmaður, en ég var það ekki.
— Dagsbrún var hins vegar sett í Gutenherg?
— Ég vann aldrei við Dagsbrún.
— Hve lengi vannstu í Prentsmiðjunni Rún?
— Veturinn 1915 hætti ég prentverki. Kunningi minn, Valdimar Hersir,
sem var prentari eins og ég, kom til mín einn dag og sagði við mig: Ég
ætla að fara að lesa undir gagnfræðapróf við Menntaskólann, vilt þú ekki
vera með? Ég sagði undir eins jú, því að mig hafði alltaf langað til að læra
eitthvað. Við sögðum báðir upp vinnu okkar og náðum okkur í þær bækur,
sem lesnar voru undir prófið. Við fengum okkur tímakennslu, í stærðfræði
hjá Sigurði Thoroddsen verkfræðingi og í ensku hjá Jóni Bjarnasyni frá
Steinnesi, sem síðar varð læknir. Við lásum 14 tíma á dag. Ég bjó að því,
að ég hafði verið í kvöldskóla iðnaðarmanna í tvo vetur og í enskutíma hjá
Englendingi í tvo eða þrjá vetur. Dönsku hafði ég lært sem smástrákur og las
hana eins og íslenzku. Nú, svo gengum við undir þelta próf. Ég stóð mig
yfirleitt vel í munnlegu greinunum. Þegar eftir var eitt próf, í sögu, fór
einn kunningja minna að grennslast eftir, hvernig mér gengi. Honum var
sagt, að mig vantaði tvö stig. A söguprófinu stóð ég mig þannig, að strák-
arnir, sem á hlýddu, sögðu að ég ætti að fá hæstu einkunn, því að mér fipað-
ist ekki í nokkrum hlut. Ég hélt, að ég væri sloppinn upp, en þegar einkunnir
voru lesnar upp við skólaslit, vantaði mig tvö stig til að komast upp. Böðvar
Kristjánsson, sem var enskukennari, hafði lækkað mig um 4 stig í ensku, sett
mig ofan í 0 i skriflegri ensku og 1 í munnlegri ensku. Hann taldi óviðeig-
andi að láta pésa, sem ekki höfðu gengið í neinn skóla, komast upp á gagn-
fræðaprófi.
— Hvernig brástu við?
— Ég var ákaflega leiður yfir þessu. Piltarnir. sem höfðu hlustað á mig
í prófunum, sögðu, að þetta væri eins óréttlátt og frekast mætti vera. Ég
hringdi norður á Akureyri til Stefáns Stefánssonar skólameistara. Stefán
hafði haft mikil viðskipti við prentsmiðju Odds Björnssonar, og hafði ég
sett margar ræður hans í skólaskýrslunum. Síðasta árið, sem ég vann hjá
Oddi, hafði ég verið að hugsa um að fara í gagnfræðaskólann og fært það í
tal við Stefán skólameistara. Þegar Oddur hafði neitað að sleppa mér, hafði
ég talað aftur við Stefán, sem sagði við mig: Hringdu bara í mig, ef þú vilt
186