Skírnir - 01.01.1963, Síða 156

144
Sveinn Einarsson
Skírnir
sem reynt hefur verið að rekja. Satt að segja verður ekki
margt þar um lesið úr fundargerðarbókunum (einstaka sinn-
um má sjá, að staðið hefur til að sýna leiki, sem ekki varð
úr, að yrðu fluttir, Tre par eftir Kielland, Veizlan á Sólhaug-
um eftir Ibsen, Johan Ulfstjerna eftir Tor Hedberg); í ann-
an stað er samvinna þeirra Arna Eiríkssonar og Jens B.Waag-
es svo náin, eftir að Jens var orðinn leiðbeinandi félagsins,
að enginn stefnumismunur virðist koma þar til greina. Þegar
félagarnir voru óánægðir, var það ekki vegna verkefnavalsins
í heild sinni, heldur hlutverkaskipunar; Friðfinnur Guðjóns-
son segir frá því í afmælisriti Leikfélagsins á 50 ára afmæli
þess, að einstök leikrit hafi oftlega verið valin með einn eða
tvo leikendur í huga, sem fara skyldu með aðalhlutverkin;
hinir urðu svo að taka að sér afganginn, án tillits til þess,
hvort þeim hentaði hlutverkið eða ekki. Ef rennt er augum
yfir hlutverkaskrárnar, og ekki sízt Friðfinns sjálfs, verður
ekki komizt hjá því að viðurkenna, að ekki eru þessi orð hans
alveg út í bláinn.
Einna fróðlegast í þessu sambandi er, hvort og hvemig
dönsk áhrif gera vart við sig, þegar um einstök verkefni er
að ræða. Ekki er nokkrum vafa bundið, að vel var fylgzt með
þvi, sem gerðist í leikhúslífi Kaupmannahafnar. Sambandið
milli Reykjavíkur og Kaupmannahafnar var að flestu leyti
mjög náið, svo náið, að ekki var sambærilegt sambandi Reykja-
víkur við aðrar borgir á þessu tímabili. Allir þeir, sem gegndu
starfi leiðbeinanda hjá Leikfélagi Reykjavikur, höfðu dvalizt
langdvölum við nám í Kaupmannahöfn, og ástæða er því til
að ætla, að þeir hafi frá fornu fari haft nasasjón af því, sem
gerðist þar í leikhúsunum. Þó að þeir væru flestir bæði ensku-
og þýzkumælandi að auki, hafði stutt dvöl þeirra í öðrum
löndum naumast gefið þeim tækifæri til jafn náinna kynna
af leikhúsum þar sem i Danmörku. Um leikdómarana gegnir
sama máli, og af gagnrýni þeirra má sjá, að þeir hafa gert
sér far um að fylgjast með í danska leikhúsheiminum. Nokkr-
ir leikaranna höfðu einnig á yngri árum dvalizt við nám í
Kaupmannahöfn, t. d. Kristján Ó. Þorgrímsson og Friðfinnur
Guðjónsson, og um 1904 komast nokkrir aðrir í beint sam-