Skírnir - 01.01.1963, Page 171
Skirnir
Um hvalskipti Rosmhvelinga
159
kenni, og virðast Péturskirkjur vera meðal fyrstu kirknanna,
er reistar voru eftir kristnitöku á stórjörðum. Á Kirkjubóli
átti að vera prestur og djákn eða kvengildur ómagi úr kyni
Svarthöfða.
Þetta einkenni um ætthundna ískyldu er og fomt. Til-
heyrir það 12. öldinni. Virðist óhjákvæmilegt að álykta, að
sú kirkja sé þetta gömul. Og mikið á hún í heimalandi eða
40 C. DI IV 104.
Hálfkirkjan að Hólmi tilheyrir tímanum eftir 1200, þar
sem hún er vígð eða endurvígð eftir 1200, sbr. að hún er helg-
uð Maríu og Þorláki. DI IV 105.
Hálfkirkjan að Býjaskerjum var Ólafskirkja. Er það fomt
einkenni, en annað fomlegt virðist ekki vera finnanlegt í
máldaganum. DI IV 105.
Sé röð máldaganna athuguð eins og hún er í Hítardalsbók,
þá virðist hún nokkuð einkennileg. Nesjasýsla hefst á vígslu-
máldaga Hvalsness (XLIIJ), þá koma kirkjustaðirnir í Kjós
o. s. frv., LX er bréf Jóns biskups um Útskála, LXIIJ er
Njarðvik; svo koma Vatnsleysa, Kvíguvogar, Býjasker, Hólm-
ur, Kirkjuból, Kirkjuvogur.
í Vilkinsbók er röðin: Vogur, Hvalsnes, Kirkjuból, Útskál-
ar, Hólmur, Býjasker, Kvíguvogar, Galmatjörn, Vatnsleysa,
Njarðvík.
í AM 263 fol. er hún svo: Kirkjuból, Hólmur, Býjasker,
Vogar, Galmatjörn, Vatnsleysa, Njarðvík. Og í AM 59 8vo:
Vogar, Hvalsnes, Kirkjuból, ÍJtskálar, Galmatjörn. Þessi tvö
handrit hafa liklega enga þýðingu til samanburðar. 263 er
safn máldaga, 1598, sem raðar misgömlum máldögum undir
hverri kirkju, og 59 er úrval.
Sé röð Hítardalsbókar borin saman við röð Vilkinsbókar,
þá kemur í ljós, að Vilkinsbók hefur röð Hítardalsbókar öf-
uga og skýtur þá inn Galmatjörn (Kálfatjöm), sem Hítar-
dalsbók hefur ekki, milli Vatnsleysu og Voga, tJtskálum milli
Hólms og Kirkjubóls, Hvalsnesi milli Kirkjubóls og Vogs:
Njarðvík,
Vatnsleysa,
(Galmatjörn),