Skírnir - 01.01.1963, Page 173
Skirnir
Um hvalskipti Rosmhvelinga
161
í hrauninu fyrir ofan Hvalvík, sem er þvert yfir frá Kirkju-
vogi vestar nokkuð en Hestaklettur“. Þá er þetta nógu glögg
staðsetning til að átta sig á. Miðið úr Hestakletti í Æsuberg
er hugsanlegt sem skil milli landanna Starness og Djúpa-
vogs, sem er nyrzti bær norðan við Ósa af Vogsbæjunum og
mun nú nefndur Gamli-Kirkjuvogur á kortum. Landamerkja-
bréf milli Hvalsness og Starness tekur allan vafa af um til-
veru þessa bæjar. DI II 81, sbr. einnig Jarðabókina.
Esjuberg er einnig tilnefnt sem norðurmark reka Hafnar-
landa og Vogslanda frá Valagnúpum að telja í bréfi Runólfs
ábóta í Viðey til Snorra bónda að Hólmi. Bréf það leikur á
árunum 1256—1291, er Runólfur ábóti var uppi. DI II 80
—81.
Þá er að athuga, hve margir aðilar taka hlut í hvalskipt-
unum. Þeir eru 23, og Útskálar aukalega tvívegis, enn frem-
ur Kirkju-Njarðvík. Presthús eru talin sjálfstæður aðili. Þá
virðist fyllilega vera möguleiki til þess, að ákvæðum laga um
20 þingfarakaupsbændur í hverjum löghrepp sé fylgt.
Nú skal gert ráð fyrir, að heimildin í skiptabréfi Eyjólfs
Einarssonar í Dal 1558 um Flankastaði sé rétt. Þar segir, að
kirkjan á Flankastöðum, og er það eina kunna heimildin um
bænhús þar, eigi 10 C í heimalandi, en jörðin öll 50 C. í
skiptunum eru Flankastaðir látnir sem 40 C, og er það hundr-
aðstala hennar enn í Jarðabókinni. DI XIII 325. Talan 50
skal nú lögð til grundvallar og sett upp skrá yfir aðila hval-
skiptanna í hundruðum reiknuðum, þar sem, eins og áður
segir, ógerlegt er að ímynda sér annan mælikvarða:
[Innskálagarður] i. Hólmur 120
Miðskálagarður 2. Hrafnkelsstaðir* ) 20
Meiðastaðir 20
Varir 16
Straglastaðir :) . . 12 120
Darrastaðir2) ... 12
Gauksstaðir 24
Skeggjastaðir .... 16
* eins og í Jb. ÁM. ú Ivarshús. 2) Kothús.
11