Jón á Bægisá - 01.12.2010, Page 94

Marteinn Lúther — Anna Sigurhjörg SigurSardóttir
og þeim það ómak. Það sést þó vel að þeir læra að tala og skrifa þýsku af
þýðingum mínum og þýskunni minni og stela þannig málivii' mínu sem
þeir áður voru vankunnandi í; þakka mér ekki fyrir, heldur nota það frekar
gegn mér. En ég ann þeim þess gjarnan því þrátt fyrir allt vermir það mér
um hjartaræturlx að hafa kennt vanþakklátum lærisveinum, fjendum mín-
um að auki, að tala.
I öðru lagi getur þú fært fram að ég hafi þýtt Nýja Testamentið eft-
ir bestu getu og samkvæmt bestu samvisku; hafi ekki þvingað nokkurn
mann til að lesa það, heldur gert það öllum aðgengilegt og eingöngu þýtt
það þeim til þægðar sem ekki gátu sjálfir gert betur. Engum er fyrirboðið
að bæta um betur. Sá sem vill ekki lesa það, hann láti það vera; ég bið eng-
an né lofa neinn þarfyrir. Þetta er mitt Testament1 og mín þýðing og er og
verður svo. Hafi mér þarx orðið á einhver mistök (sem ég er ekki meðvit-
aður um, né mundi ég vitandi vits þýða vitlaust einn einasta bókstaf) — get
ég ekki þolað að pápistarnir setji sig í dómarasæd þaryfir, því eyru þeirra
eru enn of löng og hrinur þeirra of veikar til að þeir geti dæmt um þýðinga-
vinnu mína. Mér er fullkunnugt, á meðan þeir vita minna en vinnudýr
malarans, um hversu mikið listfengi, iðni, skynsemi og skilning þarf til að
skapa góða þýðingu, því þeir hafa enga reynslu af því.
Sagt er: „Sá sem leggur veg hefur marga meistara.“xi Svo er einnig fyrir
mér komið. Þeir sem aldrei hafa getað talað rétt, hvað þá að þeir hafi getað
þýtt, þykjast allir saman mér æðri og ég á að vera lærisveinn þeirra allra. Og
hefði ég innt þá eftir því hvernig best væri að þýða á þýsku fyrstu tvö orðin
í fyrsta kafla Matteusarguðspjalls: „Liber Generationis“2 þá hefði enginn
þeirra vitað bofs um það — en dæma nú verkið í heild sinni, þeir háu herrar.
Svona var þetta líka hjá heilögum Híerónýmusi; þegar hann var að þýða
Biblíuna þá þóttust allir yfir hann hafnir og hann einn var sá sem ekkert
kunni. Verk þess góða manns var dæmt afþeim sem ekki voru einu sinni
þess verðir að binda skóþveng hans.x" Af þessu sést að það krefst mikillar
þolinmæði að gera góða hluti á opinberum vettvangi;xl" því heimurinn vill
vera meistari Alvitur og þarf alltaf að setja upp söðulinn áður en sóttur er
hesturinn,xlv ráða yfir öllu, en ráða ekki við neitt sjálfur. Það er eðli hans
sem hann getur ekki látið af.
Ég væri þó velviljaður hverjum þeim pápista sem gæfi sig fram og þýddi
til dæmis eitthvert sendibréfa heilags Páls eða einhvern spámannanna yfir á
1 Þýð.: Notkun orðsins testament á þessum stað og í þessu samhengi getur haft ýmsar þýð-
ingar. Það getur vísað til Nýja Testamentisins, en ber í sér að auki tvær aðrar mögulegar
þýðingar, í fyrsta lagi jitning og í öðru lagi arfleifð, og bið ég lesandann að láta það ekki
rugla sig þó ég hafi hérna stóran staf.
2 Þýð.: ,Ættartala.“ Matteusarguðpsjall.: 1:1 — IB’07, NT bls. 5: ,Ættartala Jesú Krists,
sonar Davíðs, sonar Abrahams.“
92
á ./Jr/ydiá - Tímarit um þýðingar nr 14 / 2010