Rauðka : úrval úr Speglinum - 01.06.1944, Blaðsíða 40
Brœðraþel. (XI. 17.) Fínansarnir.
Hinn frjálslyndi hluti þjóðar vorrar hefur nóg
að gera þessa dagana að splæsa. Enda þótt menn
splæsi helzt þegar þeir eru þunnir, getur vér glatt
þjóðina á því, að þeir frjálslyndu eru hreint ekki
þynnri en þeir eiga að sér, og fer svo fjarri því,
að þeir hafa einmitt þykkzt stórlega við öll hlut-
leysisbrot íhaldsins í sambandi við borgarastyi’j-
öldina á Spáni, og í sambandi við hana stendur
einmitt splæsningin, sem nefnd var. Að minnsta
kosti heitir það svo á pappírnum, að allur ágóði
— þ. e. nettóágóði — eigi að renna til þjáðra skoð-
anabræðra Alþýðusambandsins — kommúnist-
anna, sem ráða í bili mestu þar í landi, eins og
hér, en eru um þessar mundir stórum hrelldir af
íhaldsnazistum, sem ætla þá bókstaflega lifandi
að drepa.
Eins og oft vill verða, þegar göfuglyndi hleypur
í menn óforvarandis, var kappið til að byrja með
meira en forsjáin hjá flokksbræðrum vorum. —
Kommaþátturinn í samfylkingunni er sem sé orð-
inn það sterkur, að alveg gleymdist að spyrja
stauning leyfis og ráða, og er skemmst frá því að
segja, að hann varð foksvondur, þegar hann vakn-
aði einn morguninn og las um þetta í sósanum
sínum (sem er prentaður á betra pappír handa
stauning, síðan hann varð svona fínn maður, og
færður honum með morgunkaffinu). Sendi hann
Jóni Axel, sem mesta vitmanni flokksins, skamma-
skeyti, og varð útkoman sú, að það var auglýst
með lagi, að ekki ætti að afhenda Spanjólanum
samskotin fyrr en að stríðinu loknu. Ennfremur
var því lýst yfir, að til þess að spara erlenda val-
útu, ætti að kaupa saltfisk, sem svo alþýða Spán-
ar ætti að bryðja, meðan hún hvílir sig eftir raun-
ir stríðsins. En ekki þarf að taka fram, að þénust-
an lendir öll hjá svartasta íhaldinu, sem á salt-
fiskinn og verður væntanlega ekki billegt á hon-
um.
Það vantar ekki, að ýmsir hafa verið að fetta
fingur út í þetta þarfa-fyrirtæki, en vér erum á
móti öllu slíku rövli, og ber margt til þess. Fyrst
og fremst hefur Alþýðuflokkur vor það lengi lif-
að af gullæðinni frá danmörku og gylliniæðinni
frá Hollandi, að ekki er nema siðferðileg skylda
að splæsa einhverju í bágstadda útlendinga í stað-
inn, en bara að passa að hafa það nógu lítið, og
er það minnstur vandinn. í öðru lagi væri það
blátt áfram glapræði að fara að eyða peningum
til að bæta úr bágindum og atvinnuleysi innan-
lands, því þá kæmi það alls ekki í Ijós, hvað Ihald-
Um sama leyti og Spánarsamskotin eru í gangi
hér á landi og „ganga ágætlega“, eftir því sem
Alþbl. er að segja oss öðru hvoru, eru tveir önd-
vegismenn í stjórnmálum vorum horfnir af landi
burt á dularfullan hátt, og heyrast farir þeirra
settar 1 samband við háfínansa vora, hvort sem
þær nú verða sléttar eða þýfðar. Svo leiðinlegt
sem það er að missa þá Stefán Jóhann og Jónas
úr höfuðborginni, þótt ekki sé nema um stundar-
sakir, munum vér með gleði gera oss það að góðu,
ef það reynist satt, sem Gróa hefur fortalið oss,
að þeir eigi að slá Svía um 60 milljónir eða þar
um bil. Og það fylgdi sögunni, að lán þetta — sem
á sínum tíma verður kallað „lánið hans Eysteins",
eða af andskotum vorum „Rauðskjótta lánið“ —
eigi meira að segja alls ekki að renna inn í Bún-
aðarbankann, hver einasti eyrir, eins og „lánið
hans Einars Árnasonar" fyrir nokkrum árum,
ið fer illa með hinar vinnandi stéttir, og þá yrði
einum hlutnum færra að skamma það fyrir, en
Ihaldið verður að skamma. I þriðja lagi er það að
athuga, að samskot til útlendinga hafa alltaf bor-
ið margfaldan ávöxt, og því eiga fyrirtæki vor
yfirleitt ekki að venjast nú á tímum. Má til dæmis
nefna heiðingjatrúboðið í Kína, sem vér eigum
það að þakka, að brennisteins- og eimyrjuevangel-
istar vorir eru enn ekki búnir að svartkristna
nema lítinn hluta þjóðarinnar, en væru búnir með
hana alla, ef þeim hefði ekki þótt það fínna og
meira í munni að beita kröftum sínum á Mongól-
ann — sjálfa gulu hættuna.
Ef einhver vill vita, hvað oss líkar ekki við
þessa fjársöfnun, þá er það aðallega það, að vér
viljum ekki að vorir frjálslyndu flokkar séu að
apa stauning og svoleiðis kalla um hlutleysi. Hlut-
leysi er ekki annað en illa grímuklætt hugleysi,
eða í bezta falli leti. Moggi þykist vera afskaplega
hlutlaus, og er þá bezt að lofa honum að hafa af
því æruna. Höldum því áfram að safna til stríðs-
ins, en reynum að láta söfnunina komast til Spán-
ar, áður en bévaðir nazistarnir eru búnir að drepa
okkur. Ennfremur er alveg meiningarlaust að
vera að senda hinum bágstöddu bræðrum vorum
saltfisk. Hér dugar ekkert minna en harðfiskur,
ef nokkuð á að vera gagn í honum til að berjast
með. Ennfremur mætti senda þeim alla þá Her-
menn, sem vér getum bagalaust án verið.
36