Rauðka : úrval úr Speglinum - 01.06.1944, Page 125

geymunum renni lækur niður eftir hlíðinni, en
með því að hann verður volgur, er hér hið ákjós-
anlegasta tækifæri til að auðga dýralíf vort með
ýmsum fiskum, sem ekki spretta nema í heitu
höfunum, svo sem flugfiskum og risa-októpusum.
Uppi í hlíðinni á að verða dalakofi með sauðaþjófi
í, sem stelur kindum niðri á láglendinu og sker
þær í trássi við kjötsölulögin, en það gerir ekkert
til, því þetta heyrir undir reksturskostnað garðs-
ins. Verður sauðaþjófurinn auðvitað í fjúkúlpu
með Mývatnshettu og varreku í hendi, og brennd-
ur og markaður. Neðar í brekkunni verður reisu-
legur bóndabær í bustastíl og hriplekur; þar er
meiningin að hafa heiðursbústað fyrir einhvern,
sem hefur gert sig sekan í fyrirtaks framförum í
búnaði, og er meiningin, að Kreppulánasjóður
standi straum af rekstrinum, því það gerir hann
jú- hvort sem er. Á þessum bæ verður fergins-
tjörnin, sem prófessorinn minnist á og ómissandi
má telja, því beljur eru vitlausar í fergin, enda
þó það sé meira til fylli en næringar, en tjömina
má jafnframt nota til sundiðkana og fyrir drekk-
ingarhyl (sjá síðar). Þessu stórbýli yrði að fylgja
hjáleiga, til þess að stórbóndinn gæti kúgað hjá-
leigubóndann dálítið, eins og siður var til forna,
og er rétt að Bændaflokkurinn leggi til hjáleigu-
bóndann, en Framsóknarflokkurinn kúgarann.
Auðvitað verða á þessum bæjum til staðar öll þau
landbúnaðarverkfæri og amboð, sem tíðkazt hafa
hér á landi aftan úr grárri forneskju og allt til
vorra daga, svo sem eikarljáir, birkibrýni, horn-
ístöð, mykjukláfar, stórgripsherðablöð, hærupok-
ar, ólarreipi, halasnældur, vökustaurar, teprur,
trékoppar, sláttuvélar og traktorar. Ekki má held-
ur horaða sveitarómaga vanta í landslagið, og
verða þeir auðvitað valdir úr flokki stjórnarand-
stæðinga og slegnir af eftir þörfum. öll íslenzk
húsdýr verða þarna að vera, allt frá hrossum og
kúm niður í flær og lýs. Kirkja verður vitanlega á
stórbýlinu, og er þá samtímis að nokkru leyti leyst
kirkjuspursmálið fyrir úthverfi höfuðborgarinn-
ar. Myndi það kosta að semja erindisbréf, sem
einhver sæmilegur klerkur gæti gengið að, því auð-
vitað verður að vera þarna prestur til að jarða
smábóndann, þegar stórbóndinn er búinn að murka
úr honum líftóruna, eða sveitarliminn, ef hann
hrekkur upp af í hörðum vetri, og væri þá ekki
úr vegi, að geta þeirrar ágætu aðhlynningar, sem
hinn látni hefði átt að mæta í lifanda lífi. Svo
gæti klerkur líka messað þegar túristaskip koma.
En það er fleira en sjálf menningarsagan, sem
taka verður til greina, því fleiri tegundir sögu eru
til en hún. Líklega yrði of kostnaðarsamt að sýna
alla jarðfræðisögu landsins, enda er það hvort um
sig, að menn eru ekki klárir yfir henni, sbr. öll
lætin með Vatnajökul og gleiddina á Þingeyjar-
sýslu, sem jarðfræðingar Hitlers eru að rannsaka.
Vér verðum því líklega að sleppa þeim tíma, þegar
landið var enn í sjó og Jónas var ammonshorn,
en byrja með fundi landsins, er þeir Naddoddur
& Co. villtust hingað. Ættu þeir Naddoddur og
Hrafna-Flóki að vera einhversstaðar útstoppaðir,
hvor um sig með skilti á brjóstinu, hvar á er letr-
að: ,,Ég fann ísland“. Með Garðar Svavarsson er
minni vandi, þar sem hann hefur einmitt nýlega
fengið brauðið, sem þjóðgarðurinn verður í. Svo
kemur auðvitað heil sería með Ingólfi, Hallveigu,
Hjörleifi og þrælunum, og mætti spara efni og
pláss með því að láta Ingólf vera búinn að jarða
Hjörleif og þrælana, og styðjast fram á skófluna,
en Hallveig stendur hjá með prjónana sína og
syngur yfir þeim. En eftir að Ingólfur er setztur
hér að og farinn að græða á búskapnum, fjölgar
fólkinu svo mjög, að ógerningur verður að sýna
það allt, enda mundu aldrei fást nógir hamir til
að stoppa út. Verður því að stikla á því stærsta.
Til dæmis gæti lögfræðingafélagið aurað saman
í styttu af Úlfljóti, og gæti hann verið með Laga-
safnið, sem Menningarsjóður græddi mest á, í
hendinni. Hvort þeir myndu kæra sig nokkuð um
Þorkel mána, sem var góður maður, skal ósagt
látið, en Njáll, sá gamli refur, yrði einhversstaðar
að vera og yrði billegur, þar sem engin ull færi í
skeggið á honum, en aftur á móti sennilega heilt
reifi í Hrafna-Flóka. (Gæti ekki nafnið annars
bent til þess, að fuglar hafi í þá daga verið með
ull í fiðurs stað. Þessu er beint til Vísindafélags
Islendinga, til frekari athugunar.)
Á hátíðum og tyllidögum mætti í þjóðgarðinum
sýna ýmsa viðburði sögunnar. Væri t. d. vel við
eigandi að sýna öðru hvoru Njálsbrennu og Flugu-
mýrarbrennu, en til þess mætti flytja gömul hús
út úr bænum og brenna þau. Nú eru horfur á, að
bærinn taki sjálfur að sér brunatryggingar, og
eru það mikil meðmæli með þessu plani, að Albin-
gia skuli ekki þurfa að tapa á því. Yfirleitt gætu
skemmtanir þessar orðið afar-fjölbreyttar, og
væri meðal annars sjálfsagt að flytja fánadaginn
í garðinn frá Álafossi og láta Sigurjón sýna Njálu-
tablóið með rassgarnarenda merarinnar og öllu
saman. Þess á milli gæti hann verið útstoppaður
sem Skarphéðinn, eða öllu heldur ætti að frysta
hann, og yfirleitt gæti verið stórmikið gagn að
því í sambandi við þennan garð að nota aðferð-
ina, sem vér bentum einusinni á hér í blaðinu, að
RAUÐKA — 16
121