Rauðka : úrval úr Speglinum - 01.06.1944, Síða 140

Proíiö. (xiv. 2.)
Smásaga eftir Ingimund.
Sigurður Sigurðsson, lögfræðingur, labbaði í
hægðum sínum inni við öskjuhlíð, í þungum hug-
leiðingum. Nú var sá tími kominn, sem alltaf
hafði færzt nær og nær með örlagaþrungnum og
sívaxandi ógnunum, og bar með sér þann atburð,
sem hann ekki gat komizt hjá að taka afstöðu til.
Og honum var það jafn ógeðfellt, jafn hryllilegt,
hvort sem hann kaus að verða þar virkur eða
óvirkur þátttakandi. Hann átti á morgun að ganga
undir embættispróf eða renna ella af hólminum,
til þess aldrei aftur að hverfa að skauti hinnar
dásamlegu alma mater, þessarar menntastofnun-
ar, Háskólans, sem í svo mörg undanfarin ár hafði
verið honum svo afar hugðnæmt vegna hins yndis-
lega frelsis og hvíldar, sem þetta umburðarlynda
skaut hafði veitt honum allan tímann frá hinni
fyrstu stund til hinnar síðustu.
„Það þýðir ekkert að vera að heimska sig á því
að ganga upp“, hugsaði Sigurður Sigurðsson lög-
fræðingur. „Ég fer bara á sveitina — bæinn. Það
hafa gert betri menn en ég. Það er móðins. Ég fæ
mér konu, get með henni börn, mörg börn, og læt
allt reka á reiðanum. Það er fjöldi af þessum hér
í Vík og munar ekki um mig í viðbót“.
Þannig hugsaði Sigurður Sigurðsson lögfræð-
ingur, og þessi hugsun læsti sig eitthvað notalega
um hann, svo að áhyggjurnar, áhyggjur æsku-
mannsins, sem aldrei eru þungar, urðu léttar eins
og fis á samvizkudepli hans.
Hann rölti inn með Fossvogi í þægilegum, næst-
um fagnandi hugleiðingum. En þá kom þetta und-
arlega fyrir hann, sem varð til þess að gerbreyta
þessum göfugu og fyrirhyggjusömu áformum
hans.
Sigurður Sigurðsson lögfræðingur sá sýn —
dulræna sýn. Hjá honum stóð allt í einu lítill mað-
ur með stór gleraugu og mikla bók undir hand-
leggnum. Hann var í lafafrakka, með mikið skegg
og sítt.— „Þú hugsaðir hátt, vinur“, sagði þessi
litli maður með fræðimannslegu en velviljuðu
brosi. „Vegna þess að ég var einusinni í þínum
sporum fyrir nákvæmlega 200 árum og endaði
sem niðursetningur á Álftanesinu, ætla ég að bjóð-
ast til að hjálpa þér, ef þú vilt“. Sigurður Sigurðs-
son lögfræðingur hafði lítið vit og alls ekkert hug-
myndaflug. Honum brá ekki vitund og varð ekk-
ert hissa. „Þú ert ágætur grínisti, karl minn,
hvernig ætlar þú að hjálpa mér?“ „Þú skalt ganga
upp á morgun og ég skal sjá um að þú kunnir allt,
sem þú átt að kunna og meira til“. „En ef það
bregst og ég fell við prófið — hvað þá?“ „Þá er
ekki miklu fyrir að fara, lasm, þú ferð bara á
sveitina, eins og þú varst að hugsa um, og hefur
fullgilda ástæðu fyrir því, ekki síður en hinir.
Þeir geta ekki neitað þér, próflausum, atvinnu-
lausum og auk þess með kosningarétt. Það er líka
eitthvað annað en í minni tíð. Það er ekki mikið
að vera niðursetningur nú á dögum hér — bisk-
upsævi, Sigurður minn, biskupsævi“. „Þú ert eitt-
hvað bandvitlaus“, sagði Sigurður Sigurðsson lög-
fræðingur. „En þú lítur út eins og gamall prófess-
or, svo það getur verið að þú vitir jafnlangt nefi
þínu“. Maðurinn frá 1738 breyttist snögglega á
svipinn og varð fokvondur: „Ég er enginn prófess-
or og skal aldrei verða það, enda þótt ég verði lát-
inn vera enn í 200 ár eða meira á háskólanum
hérna hinumegin. Þeir fá mig aldrei til þess, fari
ég heldur í það heitasta. Ég hata alla prófessora.
Og milli okkar sagt er það aðalástæðan til þess að
ég ætla að hjálpa þér. Hver veit nema prófessor-
inn vilji vera í þínum sporum innan skamms“.
„Well, mér líkar vel við þetta af þér, lítill karl.
Ég skal ganga upp fyrir þig og kæra mig kollótt-
ann“. Hinn aldraði fræðimaður brosti ánægður.
Hann lét sig gufa upp í einu snarkasti og rödd
heyrðist um leið í loftinu: „Vittu til á morgun,
vinur. Og berðu prófessornum kveðju mína“.
136