Úrval - 01.06.1947, Síða 31

,ÞAÐ ERU EKKI TIL VOND BÖRN'
29
að fórna á altari metorðagirnd-
ar foreldranna. Ef til vill hefir
það verið ósk föðurins að fá að
ganga menntaveginn, en þessa
ósk lætur hann aldrei í Ijós, ekki
einu sinni við sjálfan sig. í stað
þess kemur hann fram sem hinn
fórnfúsi faðir, er allt vill gera
fyrir framtíð sonar síns. En
sonurinn hefði kannske orðið
miklu hamingjusamari, ef hann
hefði lært eitthvað, sem hefði
vakið áhuga hans, en sem for-
eldrarnir álitu kannske ekki
nógu ,,fínt“. Nú er hann rekinn
áfram við námið með einka-
kennslu og lestri á sumrin!
Það er almennt álitið, segja
höfundarnir, að til séu hlýðin og
óhlýðin böm af því að í mann-
inum eru bæði góðar og slaunar
hvatir. Mönnum ber að rækta
hið góða og uppræta híð illa, og
þess vegna verður að refsa
fyrir óhlýðni. Þetta álit er jafn-
fráleitt og það er almennt.
Skipting barna í hlýðin og óhlýð-
in börn dylur aðeins þá stað-
reynd, að við höfum ekki gert
okkur far um að finna orsak-
irnar til þess að börn haga sér
á óheppilegan hátt og kalla með
því yfir sig reiði hinna fullorðnu.
Foreldmnum hættir til að kalla
það óhlýðni, þegar barnið vill
hafa sitt fram, en við nánari at-
hugun reynist óhlýðnin oft vera
merki um þrjózku- eða baráttu-
löngun gagnvart umhverfinu.
Þegar uppeldið verður að tamn-
ingu sem felst í því að brjóta
vilja barnsins og hemja hinar
náttúrlegu tilhneigingar þess,
skapast árekstrarnir. Það er
ekki til neins að skjóta sér und-
an vandanum með því að segja:
Þetta hefir hann erft eftir föð-
ur sinn, eða: Mamma hans er
alveg eins. Það sannar út af
fyrir sig ekkert um erfðir að
barnið líkist foreldrum sínum
að skapgerð. Við megum ekki
gleyma þeim miklu áhrifum sem
fordæmi og uppeldisáhrif for-
eldranna hafa á börnin einmitt
fyrstu árin, og sem auðvitað
geta haft áhrif í þá átt að
steypa börnin í mót foreldranna. ,
Það er gamalt deilumál hvort
barnið erfi vissa eiginleika, eða
hvort þeir þróast fyrir áhrif um-
hverfisins. Fyrir ekki löngu
álitu menn að allt væri komið
undir því sem menn kölluðu
meðfædda eiginleika. En því
nánar sem menn hafa rannsakað
þroska barnsins, og því betri
árangur sem náðst hefur við að
bæta hegðunargalla, þeim mun
meir hneigjast menn að þeirri