Ný félagsrit - 01.01.1873, Side 30

30
Fáein orð um áburð.
vér t. a. m. ræktum næpur í þeim, þá vaxa þær vel á
meban þær eru aí) draga a& sér og tæma efni þaí>, er
þær þurfa mest meö, eöa þá eitthvaö annaö, sem jöröin
hafði í fyrstunni lítiö til af, en þegar lítiö er orfeiö eptir
af efni þessu, þá mínkar vöxtur þeirra smásaman, þar til
þaö launar sig ekki lengur a& rækta þær þar. Ef vér nú
tökum aöra jurta-tegund, er lítiö þarf af því efni sem
næpurnar þurftu mest af, þá getur sú tegund opt vaxiö
þar mjög vel, er næpan svaraöi eigi kostnaöi. Síöan menn
vissu þetta, þá er þaö nú oröinn almennur siÖur, aö hafa
aldrei sömu jurtategundir ár eptir ár á sama staö í maturta-
göröum eöa á ökrum sínum, heldur láta þrjú eöa íjögur
eöa fleiri ár líöa í milli, áöur en sömu jurta-tegundír eru
ræktaöar á sama staö, því á þeim tíma hefir jöröin fengiö
aptur nokkuÖ af því efni, sem máöur tók frá henni, meö
því aö rækta þar einhverja aöra tegund.
þaö getur stundum veriÖ, aö jörÖin hafi mörg góö
næríngarefni, en vanti eitt einasta eöa tvö af þeim efnum,
sem einhver jurt þarf til lífsnæríngar; þetta getur veriö
svo, aö annaÖhvort vanti þessi efni hreinlega, eöa þá þau
sé svo á sig komin, aö jurtirnar hafi eigi gagn af þeim,
aö þau sé til dæmis aÖ taka föst, eöa óuppleyst; þá er
eigi aö hugsa til, aÖ nokkur jurta-tegund geti þróazt þar
til nokkurra muna, fyr en efni þaö, sem vantaöi, hefir
veriö fært jöröinni meö einni eöa annari áburöartegund.
þaö bar viö stundum áöur fyrrum, aÖ maöur bar á jöröina
af hendíngu einmitt þann áburö, er haföi þau efni í sér,
sem útsoginn akur vantaÖi, eöa þá, aö áburöartegundin
hafÖi þá náttúru, aÖ leysa þau efni, sem höföu legiö í
jöröinni áÖur föst og óuppleyst; þá fékk jöröin einsog
nýtt líf, og maöur fékk opt margfaldan ávöxt móts viö
þaö, er áöur haföi veriö. þá fólk fékk þetta aö sjá, ímynd-