Ný félagsrit - 01.01.1873, Page 57

Fáein orð um áburð.
57
þeir bera þa& fram og aptur og eta það næstum allt-
«
saman, áírnr en jörðin fær nokkub gott af því svo a&
heita megi.
Af því a& fisk-ilrgángur (svo kalla menn hausa,
dálka, slor eða gorm og skemdan fisk) er svo gábur til
ábur&ar, hefir fálk víba í útlöndum, þar sem mikill fisk-
afii er, byggt stúrar verksmi&jur og vélar til þess a& breyta
úrgángi þessum í slíka vöru, er bæbi væri sem líkust
gúanú, og gæti vel geymzt og or&ib flutt lánga vegi meí>
litlum kostna&i, eba meí> ö&rum orímrn: væri sem krapt-
bezt og minnst fyrirferbar. Vií> verksmi&jur þessar þurkar
mabur fyrst úrgánginn mjög vel, svo ab næstum alit vatn
gufar burt úr honum, sí&an er hann settur í þar til
ger&ar kvarnir, og malaður mjölinu smærra. (>ar eptir er
þetta mjöl flutt út um allt og selt, og kallab þá fiski-gúanó.
Eitt pund af því kostar þá 4—5 skildínga. þetta hefir
sýnt sig eins gott og annaír gúanó frá Suímrhafseyjum,
nema a& þa& hefir eigi slíkt frjófgunarafl í brá&, en þar
á móti heldur þa& því lengur en hitt.
Me& því a& leggja fiski-úrgáng í einn haug, saman
vi& mold, án þess a& þurka hann e&ur mylja, getur ma&ur
fengi& gó&an ábur& úr því, ér í sér hefir svo mörg l'rjófg-
unarefni eins og þó þa& hef&i veri& mala& og gjört a&
gúanó, og þa& er meira a& segja, a& vi& þann hita e&a
ólgu, sem kemur í hauginn, leysast frjófgunarefnin upp
miklu betur í þessu, heldur en í fiskigúanó. Beztur ver&ur
áburöur þessi þegar ma&ur blandar öllu saman: illslógi
e&a ræksni, hausum og dálkum, og lætur þa& í einn haug,
því þá ver&ur þa& líkast gúanó; en af því a& ræksniö
e&a illslógiö grotnar fyr en hausar og dálkar, þá er opt-
ast haft hvort þetta sér í lagi. — þa& sem grotnar seinast,
svo sem eru hausar og dálkar, á a& liggja a& minnsta