Ný félagsrit - 01.01.1873, Page 65

Fáein orá um áburð.
65
akra er þángið helzt haft handa kartöplum, þá ekur mafiur
því, eins og það er í fjörunni, uppá kartöplu-akurinn og
plægir það svo nibur í moldina. þegar þáng er haft á
kornakra eða tún, er því ekið saman í stóra hauga, sem
síðan eru látnir standa, þángað til þángio rotnar í sundur:
úr því rennur þá jafnframt mestöll seitan, og er þab gott,
því þab getur gjört skaba ef alltof mikið af henni kemur
í jörbina. Eitt hiass af þángi, sem Iengi hefir Iegið í
haug og rotnað, er eins gott til áburðar og þrjíi hlöss af
nýju þángi. Sumir hafa þá abferb, aí) bera þángife nýtt
upp á tánife á haustin, er því svo dreift átyfir og látife
liggja þar til á vorin, þá er þafe, sem eptir er, rakafe
saman og fært í burtu. A Englandi er þánginu fyrst
brennt, og sífean er askan af því höffe til áburfear, því
þángife hefir ekki mikife { sér af efni því, er gjörir beinin
svo dýrmæt til áburfear (Phosphórsýra), en þafe er gott, afe
hafa grotnafea beinmylsnu og þáng til samans til áburfear,
af því hvort um sig leggur þafe til sem hitt vantar. Af
þángi, sem legife hefir í haug og er rotnafe í sundur, gánga
130 til 150 kerruhlöss á teiginn, ef þafe er akur; en á
tún gánga ein 40 til 50 hlöss. þángife hefir mafeur saman
vife annafe í safnhauga (compost), sem sífear skal greint.
Salt. Eg hefi ætífe heyrt, afe sá sem sáfei nokkru,
uppskæri ætífe eitthvafe, sagfei kerlíngin vife manninn sinn,
þegar hún haffei sáfe salti í akurinn. I þafe sinn haffei
hún rétt fyrir sér, afe þú hún ekki fengi salt til uppskeru,
gat hún þó fengife ávöxt af því. Saltife er gott á túnin í
þeim hérufeum, sem liggja lángt frá sjó; en ef jörfein fær
of mikife af því, þá skafear þafe meira en bætir. Af salti
má hafa 60 til 80 pund á teiginn. Saltife þarf afe mylja
vel í sundur og helzt blanda því saman vife þura ösku,
kalk, efea þura og smágjörva mold, áfeur en því er stráfe