Ný félagsrit - 01.01.1873, Síða 71

Fáein orð um áburð.
71
ei' allt á ab geta fúnab hérumbil jafnt, en þegar því er
kastab öllu í forina smásaman gáníngslaust, þá sökkur
bezti kjarninn nibur á botninn, svo aí> eitt hlass, sem
tekib er nebarlega, er betra ef til vill og kröptugra, en
þrjú önnur, sem eru tekin efst. Ur forunum sígur þar ab
auki afar rnikib af kraptinum ni&ur í jör&ina, og getur
mikill áburbur meb því móti spillzt og farife til únýtis.
I haugnum er aptur á múti hérumbil sami kraptur efst
sem ne&st, og ef mabur heíir gott moldarlag undir honum,
tekur þa?> á múti legi þeim, sem síga kann úr haugnum
og ni&ur á botninn, og tapast því ekkert af krapti hans.
Forirnar hafa ætfó verib haffcar ne&an í hlabvarpanum,
optast rétt fyrir framan bæjardyrnar, og hefir þar verií)
hellt í öllum úþverra og úrgángi sem til hefir verib, bæfei
þvagi og öllu öbru; svo þegar öll þessi úþverra-efni hafa
byrjab ab rotna, og ýida komib í allt saman, og engin
mold hefir verib í forinni eba annarskonar efni, er hafi
þá náttúru a& taka mút lopttegundum þessum, breibir þab
út illan daun, sem opt rýkur inn í allar krár og kima,
sem á bænum eru, þegar hiti er og vindurinn stendur frá
forinni og inn í dyrnar.
Gufa þessi hefir í sér ymsar banvænar lopttegundir,
sem geta valdib snöggum dau&daga, ef þær deyf&ist eigi
við þaö, af> þær blandast vi& loptiö, sem ey&ir miklu af
krapti þeirra; en þa& er efalaust, a& þessar skæ&u lopt-
tegundir úr forunum auka og vi&halda mörgum skæ&um
landfarsúttum. Ef menn þar á múti bæri nokkub miki&
af mold í forirnar, bæ&i á&ur en byrjab væri a& safna í
þær, og svo vi& og vi& me&an þær væri a& fyllast, mundi
þa& bæta miki&; því moldin sýgur í sig lopttegundir þessar
og heldur í sér ábur&artegundum þeim, sem annars rjúka
upp og hverfa út í loptib, eins og á&ur er um geti&