Ný félagsrit - 01.01.1873, Page 86

86
Um holdsveiki eður limafallssýki.
4) Holdsveikin kemur fram og ágjörist viö illt vifcurværi
og óþrifnaÖ, og þessvegna sést holdsveiki nær því aldrei
nema á meöal fátækra.
II.
Eins og áður er sagt er þaö ekki ætlan mín, aö skýra
nákvæmlega frá holdsveikinni frá upphafi til enda, heldur
aö eins aö lýsa fyrstu merkjum þessa sjúkleika, þángaö
til menn geta sagt, aö hann sé orðinn alveg ólæknandi.
Aöaltegundir holdsveikinnan eru tvær, svo sem kunn-
ugt er, og hafa menn fyrir laungu tekið eptir þessu á
íslandi, og nefnt hvorja tegund meö sínu nafni: aöra h o Id s-
veiki, en aöra limafallssýki. þessar tvær greinir
veikinnar mega menn samt ekki aðgreina svo, eins og
væri þær tveir sjúkdómar, sem væri aögreindir hvor fyrir
sig, því menn sjá stundum, aö báöir eru hjá sama sjúkl-
íngi jafnframt, og menn sjá stundum, aö sjúkdómurinn
getur byrjaö sem holdsveiki, en endað sem limafallssýki;
skal eg nú lýsa byrjun beggja tegunda sjúkdómsins, og
fylgi eg í því efni hinni ágætu lýsíngu, sem hinir norsku
læknar Boeck og Danielsen hafa ritað í bók sinni1.
Báöar höfuðtegundir veikinnar, holdsveikin eöa hnúta-
veikin (Elephantiasis Grœcorum tuberculosa) og lima-
fallssýkin eöa doöasýkin (Elephantiasis Grœcorum anœs-
thetos) eru mjög lángvinnar, og líða mörg ár frá upphafi
þeirra til enda (kronisk). þó getur það komið fyrir, aö
hnútaveikin gángi mjög fljótt, og fylgir þá mikil brunasótt
(Feber), sem stendur vanalega eina 14—15 daga.
Báöar tegundir veikinnar hafa fyrirboða, sem greindir
veröa hvor frá öðrum eptir vissum merkjum; þeir gjöra,
aö menn geta þegar í upphafi sagt meö nokkurnveginn
vissu, hvor grein sjúkdómsins muni koma fram á síðan.
') Om Spedalskheden. Christiania 1847. 8vo.